Cumhur Reyonu nedir? Marketlerde ucuz reyon projesiyle gıda fiyatlarına fren geliyor
Cumhur Reyonu nedir, nasıl işleyecek? Türkiye'de son yıllarda enflasyon üzerinde en büyük baskıyı yaratan kalemlerden biri gıda fiyatları oldu. Yıllık gıda enflasyonunun yüzde 27,95 seviyelerinde seyretmesi vatandaşın alım gücünü zorlarken, çözüm için yeni formüller tartışılıyor. Bu kapsamda gündeme gelen Cumhur Reyonu Projesi , zincir marketlerden bakkallara kadar geniş bir dağıtım ağı üzerinden tüketiciye doğrudan devlet destekli ürün sunmayı hedefliyor.
1-7
Cumhur Reyonu nedir?
Cumhur Reyonu, Türkiye genelinde sayıları 55 bini bulan zincir marketlerde oluşturulması planlanan ucuz ürün köşeleri anlamına geliyor. Proje kapsamında:
* Her marketin yüzde 10-15’lik kısmında “Cumhur Reyonu” adıyla özel bir alan açılacak.
* Bu alandaki ürünler doğrudan devlet tarafından sağlanacak.
* Fiyatlar tüm Türkiye’de sabit olacak ve ürünlerin üzerinde devlet etiketi bulunacak.
* Marketler sadece sembolik bir işletme kârı alacak.
* Satış kasalardan yapılacak, devlet denetim elemanları fiyat kontrolünü sağlayacak.
2-7
100-150 temel üründe maliyetine yakın fiyat
Projenin en dikkat çekici yönü, 100-150 temel ürünün maliyetine yakın fiyatlarla tüketiciye sunulacak olması. Bu ürünler arasında un, yağ, şeker, bakliyat ve sebze-meyve gibi temel gıda maddeleri yer alıyor. Tek merkezden dağıtım modeli sayesinde aracı zinciri ortadan kalkacak ve ürünler çok daha uygun fiyatlarla halka ulaşacak.
3-7
Depolardan bakkal ve pazarcılara da ürün sağlanacak
Cumhur Reyonu yalnızca büyük marketlerle sınırlı kalmayacak. Proje kapsamında büyükşehirlerde ve belirlenen bölgelerde devlet depoları kurulacak. Bu depolar üzerinden:
* Bakkallar
* Küçük marketler
* Pazarcı esnafı
* Yemek fabrikaları
da ürün tedarik edebilecek. Böylece sadece zincir marketler değil, küçük esnaf da ucuz gıdaya erişim sağlayacak.
4-7
Gıda enflasyonuna etkisi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre enflasyon sepetinde gıdanın payı yüzde 24,97 seviyesinde. Cumhur Reyonu sayesinde gıda fiyatlarının dizginlenmesi, genel enflasyonu da aşağı çekecek. Uzmanlara göre uygulamanın başarılı olması halinde kısa ve orta vadede gıda enflasyonunda belirgin bir düşüş yaşanabilir.
5-7
Cumhur Reyonu projesi sürdürülebilir mi?
Ekonomistler ve piyasa uzmanları, Cumhur Reyonu’nun dar gelirli vatandaşın gıda güvenliğini artıracağını vurguluyor. Ancak projenin etkili olabilmesi için:
* Tedarik zincirinde aksama yaşanmaması,
* Yeterli ürün arzının sağlanması,
* Marketlerin uygulamaya tam uyum göstermesi,
* Kamu, özel sektör ve STK’ların iş birliği içinde çalışması
gerekiyor. Aksi halde projenin kalıcı etkisi sınırlı olabilir.
6-7
Daha önce benzer örnekler
Türkiye, gıda fiyatlarını kontrol etmek amacıyla geçmişte de benzer uygulamalar hayata geçirdi. Örneğin:
* Et ve Süt Kurumu, zincir marketlere uygun fiyatlı et reyonları koyarak başarı elde etti.
* Belediyelerin tanzim satış noktaları, vatandaşlara ucuz sebze-meyve ulaştırdı.
* Bugün Avrupa ülkelerinde ve ABD’de de belediye market örnekleri uygulanıyor.
Cumhur Reyonu, bu deneyimlerden ilham alınarak geliştirilen yeni bir model olarak öne çıkıyor.
7-7
