Nar kabuğu atıkları: Hayvansal deriye alternatif oluyor
Endüstri mühendisi İpek Tüysüzoğlu, atık nar kabuklarıyla geliştirdikleri hayvansal ve suni deri alternatifi biyomalzemeyle su kullanmadan üretim gerçekleştirip atık su oluşumunu önlediklerini ve hayvansal deri üretiminden kaynaklanan emisyonları azalttıklarını söyledi.
1-7
Deri tabaklama işlemi, krom ve arsenik açığa çıkararak tarım arazilerini, su kaynaklarını ve ekosistemleri kirletirken ileri dönüştürülmüş kaynaklar ve geleneksel üretim teknikleriyle arazi kullanımını azaltıp biyolojik bazlı alternatifleri benimsemek ve doğal kaynakları korumak mümkün.
2-7
Bu alternatiflerden birini, meyve suyu üretiminden çıkan atık nar kabuklarının kullanımına dayalı projesiyle hayata geçiren İTÜ ARI Teknokent bünyesindeki Yugen firmasının kurucusu Tüysüzoğlu, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
3-7
Tüysüzoğlu, hayvansal derinin çevresel etkilerinin çok fazla olduğunu, bu üretimin verdiği zarar nedeniyle alternatif geliştirme düşüncesi sonucunda projenin ortaya çıktığını söyledi.
Türkiye'de üretim sonrası meydana gelen nar kabuğu atık miktarının yıllık 50 bin tona yakın olduğu bilgisini veren Tüysüzoğlu, şöyle devam etti:
"Atık, atık olarak kaldığı ve imha edildiği zaman, bu potansiyel biyokütlelere yapılabilecek en kötü şey çünkü atık olarak sınıflandırdıklarımız çok kıymetli malzemeler. Her birinin farklı potansiyelleri, dönüşebileceği farklı alanlar var. Bu imha edildiği zaman, biri yakacak olduğu zaman havaya tekrar karbon emisyonu olarak gidiyor ya da araziye gömülüp toprağa bırakıldığı zaman oradaki biyoçeşitliliği etkileyebiliyor. Dolayısıyla biz bunu ileri dönüştürerek çok daha katma değerli bir ürün haline getirebiliyoruz."
4-7
Sanayi bölgelerinden gelen tarımsal nar kabuğu atıklarını kullanan bir tedarik zinciri tasarladıklarını anlatan Tüysüzoğlu, kabukların her adımda ekolojik hassasiyetlerle tasarlanmış süreçlerle kullanıma hazır ham maddelere dönüştürüldüğünü aktardı.
Tüysüzoğlu, geliştirdikleri vegan derinin hayvansal ve suni derinin kullanılabildiği giyim, çanta, ayakkabı, mobilya, aksesuar ve otomotiv içi kaplamaları gibi alanlarda kullanılabildiğini belirtti.
5-7
"Solvent ve su kullanmıyoruz"
Nar kabuğundan geliştirdikleri vegan deriyi çevreye dost bir ürün olarak nitelendiren Tüysüzoğlu, "Çevresel etki olarak bunu hayvansal deriyle kıyasladığınız zaman emisyonda 15 kat bir azaltım oluyor. 1 metrekare hayvansal deri üretimi esnasında bir insanın 2 senelik temiz su ihtiyacı kadar atık su oluşuyor, biz bu üretimle hiçbir şekilde atık su da çıkarmıyoruz. Ayrıca emisyonu da azaltıyoruz ve tamamen solventsiz (çözücüsüz) bir üretim gerçekleştiriyoruz." dedi.
Geliştirdikleri ürünün kütlesinin yüzde 40'ının nar kabuğu, onun dışında kalan kısmının ise tamamen nişasta bazlı, biyo bazlı poliüretanlardan oluştuğunu kaydeden Tüysüzoğlu, yeni nesil vegan deri üretmekle kalmadıklarını, aynı zamanda sorumlu üretim gerçekleştirdiklerini ifade etti.
Tüysüzoğlu, "Tarımsal atık kullanmak ve petrol kökenli girdileri azaltmak bu sorumlu üretimin en önemli unsurlarından. Bunun yanı sıra hiç solvent ve su kullanmıyoruz." diye konuştu.
6-7
"Tüketiciler etik bir tercih yaparken zevklerinden ödün vermesin"
Nar kabuğundan geliştirdikleri derinin maliyetinin hayvansal derinin üçte bir ila dörtte biri fiyatında fakat suni derinin maliyetinin biraz daha üzerinde olduğunu belirten Tüysüzoğlu, yapılan testlerde derinin dayanıklılığı ve performansıyla ilgili de olumlu sonuçlar elde ettiklerini bildirdi.
7-7
