Türkiye'de en çok hangi bölgede deprem oluyor?
Türkiye'de her yıl 20 bini aşkın deprem meydana geliyor. Peki, en çok deprem Türkiye'de hangi bölgede oluyor? Hangi fay hatları daha tehlikeli? Marmara mı daha riskli, Doğu Anadolu mu? İşte 2024 verilerine göre Türkiye'nin deprem haritası ve uzman yorumları...
1-6
BBC Türkçe’nin Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) verilerine dayandırdığı haberinde, Türkiye'de her yıl ortalama 20 ila 25 bin deprem kaydedildiği belirtiliyor. Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel ve Bölgesel Deprem ve Tsunami İzleme Merkezi'nden Dr. Tuğçe Ergünür, bu depremlerin büyük çoğunluğunun 4 büyüklüğünün altında olduğunu, ancak 4-5 bin kadarının yerleşim alanlarında hissedildiğini aktarıyor. Uzmanlara göre Türkiye’nin en aktif deprem bölgeleri, Kuzey Anadolu Fayı (KAF), Doğu Anadolu Fayı (DAF) ve Batı Anadolu graben sistemi. Bu üç ana fay hattı; Marmara, Ege ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde yoğun sismik hareketliliğe neden oluyor. Peki, en çok deprem nerede oluyor? Türkiye'nin en riskli bölgeleri hangileri? İşte Kandilli Rasathanesi ve diğer uzmanların görüşleriyle Türkiye’nin 2024 deprem raporu...
2-6
En çok deprem hangi bölgelerde oluyor?
BBC Türkçe’ye bilgi veren Kandilli Rasathanesi uzmanları, Türkiye'nin doğu-batı yönünde sıkışan tektonik yapısı nedeniyle birçok aktif fay hattına sahip olduğunu söylüyor. En çok deprem üreten üç ana sistem şöyle sıralanıyor:
Kuzey Anadolu Fayı (KAF): Türkiye’yi doğudan batıya kesen ve en sık deprem üreten sistem.
Doğu Anadolu Fayı (DAF): Güneydoğuda yer alıyor ve sol yanal atımlı karakteriyle biliniyor.
Batı Anadolu graben sistemi: Ege Bölgesi’nde yoğunlukta olan bu faylar, kuzey-güney doğrultulu normal faylar içeriyor.
Bu bölgelerde hem küçük hem de orta büyüklükte çok sayıda deprem meydana geliyor.
3-6
Kuzey ve Doğu Anadolu en yıkıcı depremleri üretiyor
Prof. Dr. Özel ve Dr. Ergünür, tarihsel olarak en yıkıcı depremlerin Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde meydana geldiğine dikkat çekiyor.
Son örneklerden bazıları:
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri: 7,8 ve 7,6 büyüklüğündeki sarsıntılar Doğu Anadolu Fayı üzerinde meydana geldi. Bu depremler, 300 km’yi aşan yüzey kırığına ve çok geniş bir alanda yıkıma neden oldu.
2020 Elazığ-Sivrice Depremi: 6,8 büyüklüğündeki deprem, yine DAF üzerinde meydana geldi ve bölgesel ölçekte ciddi hasar oluşturdu.
1939 Erzincan Depremi: 7,9 büyüklüğünde ve Türkiye tarihinin en yıkıcı depremlerinden biri olarak kabul ediliyor.
1999 Gölcük Depremi: 7,4 büyüklüğündeki deprem KAF üzerinde meydana geldi ve Marmara Bölgesi’nde büyük yıkım yarattı.
4-6
Ege Bölgesi sık deprem üretir ama yıkıcı olmaz
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi’nden Dr. Yasemin Korkusuz Öztürk, Ege Bölgesi’nde çok sayıda depremin meydana geldiğini ancak bunların çoğunun 5 büyüklüğünün altında olduğunu söylüyor.
Bu durumu şöyle açıklıyor:
“Ege’deki faylar normal fay biçiminde hareket eder ve genellikle birbirine paralel dizildikleri için bir deprem diğerini tetiklemez. Bu nedenle bölgede sık fakat genellikle küçük ve orta büyüklükte depremler gözlemleriz.”
Ayrıca sıcak su kaynaklarının bulunduğu Yalova ve Kütahya gibi illerde de çok sayıda küçük ölçekli deprem meydana geliyor. Ancak uzmanlara göre bunlar genellikle büyük depremlerle bağlantılı değil.
5-6
Türkiye’nin deprem gerçeği: Risk sadece büyüklük değil, yakınlık da önemli
Uzmanlar sadece bir depremin büyüklüğüne değil, aynı zamanda yerleşim yerlerine olan mesafesine de dikkat çekiyor. Kimi zaman daha küçük ama merkez üssü kentsel alana yakın bir deprem, büyük olandan çok daha fazla yıkıma neden olabiliyor.
Uzmanlara göre, hem Doğu hem de Kuzey Anadolu Fayları, Türkiye'nin en yüksek sismik risk taşıyan alanlarını oluşturuyor. Bu faylar, doğu, güneydoğu ve kuzeydeki pek çok yerleşim alanını doğrudan etkiliyor.
6-6
