Vatandaşlık maaşı nedir, kimlere verilecek, şartları neler? 2026’da ne kadar olacak?
Vatandaşlık maaşı ile geliri asgari ücretin altında kalan hanelere devlet desteği geliyor. Peki vatandaşlık maaşı nedir, kimlere verilecek, şartları neler, 2026'da ne kadar olacak?
1-17
Vatandaşlık maaşı uygulaması için düğmeye basıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, dar gelirli ailelere düzenli destek sağlayacak “Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi” üzerinde çalışıyor. 2026 yılında pilot illerde başlayacak olan vatandaşlık maaşı, geliri belirlenen sınırın altında kalan hanelerin gelirini yukarı çekmeyi ve hiçbir ailenin asgari geçim seviyesinin altında kalmamasını hedefliyor
2-17
Vatandaşlık maaşı nedir?
Vatandaşlık maaşı, Türkiye’deki mevcut dağınık sosyal yardım programlarını daha bütüncül bir yapıya kavuşturmayı hedefleyen, aile bazlı ve gelir tamamlayıcı bir destek modeli olarak planlanıyor.
3-17
Bu sistemde:
Devlet, ailelerin toplam hane gelirini esas alacak.
Belirlenecek asgari gelir eşiğinin altında kalan hanelere, “gelir tamamlayıcı” nitelikte düzenli ödeme yapılacak.
Amaç, özellikle engelliler, yaşlılar, işsizler ve düşük gelirli haneler gibi dezavantajlı gruplara sürekli ve öngörülebilir bir gelir güvencesi sağlamak.
4-17
Vatandaşlık maaşı kimlere verilecek?
Vatandaşlık maaşı herkese değil, gerçekten ihtiyaç sahibi olduğu tespit edilen hanelere verilecek. Sistem, hane bazlı olduğu için başvurularda ailede yaşayan herkesin toplam geliri dikkate alınacak.
5-17
Öne çıkan kriterler şöyle özetlenebilir:
Gelir şartı:
Ailenin toplam geliri, belirlenecek yoksulluk sınırı veya asgari ücret gibi bir eşik rakamın altında olmalı.
Aile bazlı değerlendirme:
Yardım, kişi değil hane üzerinden hesaplanacak; hane halkının tüm gelirleri dikkate alınacak.
Öncelikli gruplar:
Geliri düşük olan,
Ailede kimsenin çalışmadığı,
Engelli, yaşlı, kronik işsizlik yaşayan bireylerin bulunduğu haneler öncelikli olacak.
6-17
Detaylı başvuru şartları ve teknik kriterler, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın hazırlayacağı yönetmelik ve uygulama rehberiyle netleşecek.
7-17
Vatandaşlık maaşı şartları neler olacak?
Çalışmalar devam ettiği için nihai şartlar henüz resmi olarak madde madde açıklanmadı; ancak üzerinde durulan ana prensipler şöyle:
Belirli bir gelir sınırının altında olma şartı:
Yıllık veya aylık bazda bir asgari gelir eşiği belirlenecek (örneğin asgari ücret veya yoksulluk sınırına paralel bir rakam).
Gelir farkı kadar destek:
Hanenin geliri bu eşikten düşükse, aradaki fark devlet tarafından vatandaşlık maaşı olarak tamamlanacak.
İşgücüne katılımın teşviki:
Ailede hiç kimsenin çalışmadığı durumlarda, en az bir birey işgücüne katılana kadar destek sürecek; aynı zamanda bu kişilere iş bulmaları için istihdam destekleri sunulacak.
Ekonomim
+1
Mevcut yardımlarla uyum:
Sistem, Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) başta olmak üzere mevcut sosyal yardımlarla uyumlu ve bunları sadeleştiren bir çatı mekanizma olarak kurgulanacak.
8-17
Vatandaşlık maaşı ne zaman başlayacak?
Resmi takvime göre:
Çalışmaların önümüzdeki aylarda tamamlanması,
2026 yılı içinde uygulamanın önce pilot illerde devreye alınması,
Pilot sonuçlarına göre sistemin kademeli olarak tüm Türkiye’ye yayılması planlanıyor.
9-17
Pilot iller henüz açıklanmadı ancak:
Milli gelirin en düşük olduğu iller,
Deprem bölgesi şehirleri,
Büyükşehirlerde kent yoksulluğunun en yoğun yaşandığı bölgelerin öncelikli olması bekleniyor.
10-17
Vatandaşlık maaşı ne kadar olacak, kaç TL ödenecek?
Şu an için vatandaşlık maaşının net bir TL tutarı açıklanmış değil. Tutar, tamamen:
Belirlenecek asgari gelir eşiğine (asgari ücret veya yoksulluk sınırı),
Hane halkının mevcut toplam gelirine
göre değişecek.
11-17
Sistemin mantığı şöyle işliyor:
Diyelim ki devlet asgari gelir sınırını 20 bin TL olarak belirledi.
Ailenin tespit edilen aylık geliri 16 bin TL ise,
Devlet, aradaki 4 bin TL farkı her ay vatandaşlık maaşı olarak ödeyecek.
Ailenin hiç geliri yoksa,
İlk etapta belirlenecek tutar (örneğin asgari ücret seviyesi) kadar düzenli ödeme yapılacak,
Ailede en az bir kişi iş bulana kadar destek sürecek.
12-17
Bu nedenle vatandaşlık maaşı her aile için sabit bir rakam değil, gelir tamamlayıcı ve değişken bir destek olacak.
13-17
Vatandaşlık maaşı ile ne hedefleniyor?
Yeni sistemle birlikte:
Gelir dağılımının iyileştirilmesi,
Alt gelir grubunda yer alan hanelerin refah seviyesinin yükseltilmesi,
Sosyal yardım sisteminin aile odaklı, bütünleşik ve sade bir yapıya kavuşturulması,
Yardımların işgücüne katılımı engellemeyecek şekilde yeniden tasarlanması amaçlanıyor.
14-17
Cumhurbaşkanlığı’nın 2026 Programı’nda da, fert başına asgari geliri garanti eden, işgücüne katılımı destekleyen, bütünleşik bir sosyal yardım modeline geçileceği özellikle vurgulanıyor.
15-17
Vatandaşlık maaşı herkese mi verilecek?
Hayır. Vatandaşlık maaşı, geliri belirlenen sınırın altında kalan ve ihtiyaç sahibi olduğu tespit edilen hanelere verilecek. Gelir kriteri sağlamayan aileler kapsam dışında kalacak.
16-17
Vatandaşlık maaşı için başvuru nereye yapılacak?
Başvuru süreçlerinin, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın ililçe müdürlükleri, sosyal hizmet merkezleri ve e-Devlet üzerinden yürütülmesi bekleniyor. Ancak ayrıntılı başvuru takvimi ve kanalları henüz resmi olarak açıklanmadı.
17-17
