Yemen’in kerpiç kuleleriyle bilinen Şibam Kenti, 1700 yıldır ayakta

Yemen'in Hadramut Vadisi'nde yer alan Şibam, çok katlı kerpiç yapılarıyla erken dönem kent planlamasının dikkate değer örneklerinden birini oluşturuyor. Kent, 3. yüzyılda kuruluyor ve Hadramut Krallığı'nın başkentlerinden biri olarak, savunma odaklı yoğun bir yerleşim biçimini benimsiyor. Surla çevrili yerleşim dokusu, 1–2 metrelik dar geçitlerle birbirinden ayrılan bitişik nizam kule evlerden oluşuyor. Bu yapıların yaklaşık 500'ü 5 ila 11 kat arasında yükseliyor; zemin katlar genellikle depolama ve hayvancılık işlevine ayrılırken, üst katlarda konut birimleri yer alıyor.


Tamamı kerpiçten inşa edilen bu kule yapılar, malzemenin termal özelliklerinden yararlanarak gündüz ısıyı depoluyor, gece ise iç mekân sıcaklığını dengeliyor. Dış cepheler yağmur ve rüzgâr aşınmasına karşı kalın sıva katmanlarıyla düzenli olarak yenileniyor; bu bakım döngüsü kentin sürekliliği için kritik bir rol üstleniyor. 1982 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilen Şibam, dikey büyüme ilkesiyle çölde yaşam koşullarına uyum sağlamış, işlevsel ve savunma temelli bir kent morfolojisi sergiliyor.


__


Shibam, Yemen's city of mud-brick towers, has stood for 1,700 years


Located in Yemen's Hadramout Valley, Shibam is a remarkable example of early urban planning with its multi-story mud-brick buildings. The city was founded in the 3rd century and, as one of the capitals of the Hadramout Kingdom, adopted a defense-oriented, dense settlement pattern. The walled settlement consists of adjacent tower houses separated by narrow passages 1–2 meters wide. Approximately 500 of these structures rise between 5 and 11 stories; the ground floors are generally reserved for storage and livestock, while the upper floors contain residential units.


Built entirely of mudbrick, these tower structures utilize the thermal properties of the material to store heat during the day and balance the interior temperature at night. The exterior facades are regularly renewed with thick layers of plaster to protect against rain and wind erosion; this maintenance cycle plays a critical role in the city's continuity. Included in the UNESCO World Heritage List in 1982, Shibam exhibits a functional and defense-based urban morphology that has adapted to desert living conditions through the principle of vertical growth.