Hava sıcaklıklarındaki ani değişimin nedeni ne?

Hava sıcaklıkları her geçen gün şaşırtıyor. Sabah güneşli havaya aldanıp ince bir montla dışarı çıkarken, akşam fırtına ile karşılaşmamız artık olası bir durum. Hava sıcaklıklarındaki ani değişim, insanları, bitkileri ve hayvanları etkiliyor. Peki bu ani değişimler neden kaynaklanıyor? Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek merak edilen soruları yanıtladı:

Ani değişimlerin sebebi ne?

Hava sıcaklıklarındaki gün içi ani değişimlerin sebebi yüksek basınç. Bununla birlikte güneyden gelen bir akış var, bu da sıcaklıkları artırdı. Şubat aylarında zaman zaman olsa da bu denli sıcak havalara pek rastlanmaz. Ancak son zamanlarda artış görüyoruz ve bu artış da iklim değişikliğini işaret ediyor.

İklim değişikliğinin önemli etkilerinden biri de atmosferdeki ısı enerjisinin artması. İklim değişikliğinden dolayı atmosferdeki hava sıcaklığı artıyor. Bunu tencerede kaynayan suya benzetebiliriz. Dünyanın dönüşü sebebiyle oluşan bir hareketlilik zaten hakimken ısınan atmosferde de hareketliliği artırıyor. Bunu örneklersek; sıcaklığın artmasıyla birlikte deniz suyu da bu sıcaklığı emiyor. Bu sefer de denizde buharlaşma artıyor. Buharlaşma da sonuç olarak hızla atmosfere yağış olarak geri dönüyor. Hızdan kaynaklı olarak yağışlarda da kuvvet görülüyor. Atmosferden düşmesi gerekenden çok daha fazla yağış geliyor ve bu da yağışlı gün sayılarının azalmasına sebep oluyor.

Batıdaki yüksek sıcaklıkların kaynağı nedir?

Havada sürekli bir değişim var. Atmosferdeki hareketlilik önceki senelere nazaran çok daha fazla. Ocak ayına kadar zaten bir kuraklık yaşandı. Ardından bölgede bol yağış ve kar görüldü ama bölgeye gelen soğuk hava da azaldı. Kuzey Afrika üzerinden sıklıkla sıcak hava gelmeye başladı ve bu da ülkenin batı kesimlerinde havaların ısınmasına etki etti.

Hava değişikliklerini neye bağlayabiliriz?

Atmosfer küresel ve haliyle sadece biz solumuyoruz. Dünyanın öbür ucundaki Pasifik’te deniz suyu sıcaklığı ortalamanın üzerine çıkınca yani ‘El Nino’ olarak adlandırılan dönem yaşanırken bizim bölgemizde de kuraklık yaşandığına dair bir yaklaşım var. Tam tersi olan ‘La Nina’ döneminde ise yağışlar artışa geçiyor. Ocak ayının başına kadar hakim olan El Nino dönemi sona erdi ve bizde de buna istinaden yağışlarda artış gözlemlendi. Kandilli Rasathanesi’ne ait yüz yılı aşan ölçümlere göre Ocak ayı yağışı ortalama 107 kilogram iken geçtiğimiz Ocak ayında bu miktar 160 kilograma çıktı.

Mevsimler değişti mi?

• Mevsimlere iki açıdan bakılmalı; astronomik ve iklimsel. Astronomik açıdan bakılınca mevsimlerde herhangi bir değişim yok. İklimsel açıdan bakınca ise bizim bölgemizde yaz mevsimi genişledi ve kış mevsimi de daraldı. Kandilli Rasathanesi'nin verilerine göre İstanbul’da eksi sıcaklık değerleri git gide azalıyor, bir azalan trend hakim. Bu da kış mevsiminin daraldığı sonucunu ortaya çıkarıyor.

Susuzluk tehlikesini ortadan kaldıracak yağış beklentisi var mı?

Şubat ayı mevsim ortalamalarında geçecek. Mart ayından başlayıp Haziran ayına kadar ise yağış ortalamaların üzerine çıkacak. Bu yağışlar da barajlara nefes aldıracak. Ancak büyük şehirlerin su problemi tek başına yağışlarla çözülemez.

Kaynak: Hürriyet