Renkli fotoğraftan önce renkli fotoğraf

​Renkli fotoğraftan önce renkli fotoğraf
​Renkli fotoğraftan önce renkli fotoğraf

Sergey Prokudin-Gorsky, Çarlık Rusyası'nın son dönemine "ışık tutuyor".

Sergey Mikhaylovich Prokudin-Gorsky, 1863-1944 yılları arasında yaşayan Rus kimyager ve fotoğrafçı. Gorsky, renkli fotoğraf çalışmalarının temellerini atan ve kendi geliştirdiği yöntemle henüz 20. yüz yılın başlarında binlerce renkli görüntü elde etmeyi başarıyor ve adeta Çarlık Rusyası'nın son dönemine "ışık tutuyor".

Prokudin-Gorsky, Batum yakınlarında bir nehir kenarında otururken.
Prokudin-Gorsky, Batum yakınlarında bir nehir kenarında otururken.

Prokudin-Gorsky, 1900’lü yılların başlarında Rusya’nın son imparatoru Çar II. Nikolay’ın da gücünü arkasına alarak ülke genelindeki günlük yaşamı fotoğraflama projesini hayata geçirdiğinde henüz bildiğimiz anlamda renkli fotoğraf diye bir şey yoktu. Ancak Gorsky, öğrencilik yılları sonrasında St. Petersburg, Paris ve Berlin’de ünlü bilim insanlarıyla görüşme fırsatı bulmuş ve renkli görseller elde edebilmek için fikri bir altyapı oluşturmuştu.

Çar’ın maddi desteğini kimya alanındaki bilgisiyle birleştiren Gorsky, kafasındaki çalışmalara uygun bir karanlık oda tasarladı. Elinde Çar’ın verdiği seyahat izni ve altında kendisine tahsis edilen özel araçla birlikte 1909 yılında yollara düştü. 6 yıl boyunca Rusya İmparatorluğu’nu karış karış gezen Gorsky, yaklaşık 10 bin fotoğraf çekti.

Buhara'da bir medrese.
Buhara'da bir medrese.

1917 yılının sonlarına doğru Bolşevikler tarafından Ekim Devrimi’nin gerçekleştirilmesinden sonra ülkesinden ayrılan Gorsky, Paris’e yerleşti ve 1944 yılında burada öldü. Çektiği fotoğrafların ailesi tarafından saklanabilen kısmı 1948 yılında Amerikan Kongre Kütüphanesi (LOC) tarafından satın alındı. 2000’li yılların başlarına kadar kütüphane arşivinde bekleyen fotoğraflardan bazıları dijital ortama aktarıldı ve 2001 yılında “Rusya Olan İmparatorluk” adlı bir sergi açıldı. Kütüphane, fotoğrafların gördüğü yoğun ilgi ve gelişen teknoloji sayesinde ellerinde bulunan 1902 negatifin tamamını yüksek çözünürlüklü dijital görsellere dönüştürdü. Fotoğrafların tamamına www.loc.gov adresinden ulaşmak mümkün.

Peki Gorsky Hangi Tekniği Kullandı?

Gorsky’nin kullandığı tekniği kısaca, üç katmanlı fotoğraflama olarak tanımlayabiliriz. Fotoğraf makinesinin önüne kırmızı, mavi ve yeşil filtreler koyan Gorsky, gözüne kestirdiği kareyi hızlı bir şekilde 3 kez fotoğraflıyor.

Henüz fotoğraf filminin olmadığı bu dönemde görüntü negatif tonda siyah-beyaz olarak cam üzerine aktarılıyor. Gorsky de 3x9 inçlik üç bölümlü dikey bir cam kullanıyor.

Daha sonra bu camı yine üç projektörden oluşan bir makineye yerleştiriyor. Açıları görüntüyü üst üste bindirecek şekilde tasarlanan her bir projektöre kırmızı, mavi ve yeşil filtreler ekledikten sonra camdaki negatif görüntüyü ışık ile duvara yansıtarak renkli görüntüler elde etmeyi başarıyor.

Fotoğrafçılıkta daha sonradan "trichromacy" adı verilen bu teknik günümüzde hala kullanılmakta. Teknolojinin oldukça ilerlediği ve fotoğraf makinelerinin hali hazırda renkli fotoğraf çektiği böylesi bir dönemde bu tekniği kullanmak biraz tuhaf gelebilir. Ancak ortaya çıkan fotoğrafların güzelliği ve renklerindeki tuhaf canlılık bu uğraşı anlaşılır kılıyor.

Bugün hala trichromacy ile fotoğraf çeken bazı grupların fotoğraflarına bu bağlantılardan ulaşabilirsiniz.

https://www.flickr.com/groups/...https://www.flickr.com/groups/..

Sergey Prokudin-Gorsky'nin çektiği fotoğraflardan bazıları:

#1 Sheksna Irmağı kenarında köylü kızları. (1909)
#1 Sheksna Irmağı kenarında köylü kızları. (1909)
#2 Ural Dağları'ndaki bir demir madeninde çalışanlar. (1910)
#2 Ural Dağları'ndaki bir demir madeninde çalışanlar. (1910)
#3 Altın Kaplamalı Medrese önünde bir çocuk. (Semerkant / 1911)
#3 Altın Kaplamalı Medrese önünde bir çocuk. (Semerkant / 1911)
#4 Lev Nikolayeviç Tolstoy (Yasnaya Polyana / 1909)
#4 Lev Nikolayeviç Tolstoy (Yasnaya Polyana / 1909)
#5 Mugan Köyü'nde yaşayan bir aile. (1912)
#5 Mugan Köyü'nde yaşayan bir aile. (1912)
#6 Mahkumlar, ziyaretçi ve başlarında nöbet tutan asker. (Orta Asya / 1912)
#6 Mahkumlar, ziyaretçi ve başlarında nöbet tutan asker. (Orta Asya / 1912)
#7 Parkta oturan Gürcü kadınlar. (Artvin / 1910)
#7 Parkta oturan Gürcü kadınlar. (Artvin / 1910)
#8 Dağıstanlı karı-koca. (1909)
#8 Dağıstanlı karı-koca. (1909)
#9 Güneşten korunmaya çalışan bir kadın.
#9 Güneşten korunmaya çalışan bir kadın.
#10 Zubtsov'a uzaktan bakış.
#10 Zubtsov'a uzaktan bakış.
#11 Demiryolu işçilerini denetlemeye giden bir heyet.
#11 Demiryolu işçilerini denetlemeye giden bir heyet.
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >