Asya'nın en büyük baharat pazarı: Khari Baoli

Khari Baoli, Hindistan'ın Delhi kentinde; çeşitli baharatlar, kuruyemişler, bitkiler, pirinç ve çay gibi gıda ürünleri satan Asya'nın en büyük toptan baharat pazarıdır.
Khari Baoli, Hindistan'ın Delhi kentinde; çeşitli baharatlar, kuruyemişler, bitkiler, pirinç ve çay gibi gıda ürünleri satan Asya'nın en büyük toptan baharat pazarıdır.

Hindistan her zaman "egzotik baharat ülkesi" olarak klişeleştirilmiştir. Bu nedenle sektörle ilgili bilgi edinmek Hint alt kıtasının kültürel kodlarını çözmeye yardımcı olacaktır. Asya'nın en büyük baharat pazarı olan Khari Baoli bu bakımdan büyük bir fırsat sunuyor. Çuval yığınlarında biriken taze baharatların aroması, neredeyse günün her saatine yayılan hareketliliği ve tarihi ambiyansıyla Khari Baoli, Delhi’nin kalbinde atmaya devam ediyor.

Her yerde baharat kokusu, çeşitli şifalı bitkiler, karışımlar, ilginç ilaçlar, koşuşan hamallar... Havaya karışan baharat kokusu ve insanların aralıksız hapşırıp öksürdüğü bir ortam… Burası Asya'nın en büyük baharat pazarı ‘‘Khari Baoli.’’

Khari Baoli'nin tepeden görünüşü. (Mohsin Javed)
Khari Baoli'nin tepeden görünüşü. (Mohsin Javed)

Kaynaklar Delhi'deki baharat pazarının temelinin 17. yüzyılda atıldığını ve günümüze ulaştığını aktarıyor.

  • Bu pazar, 1650 yılında Şah Cihan'ın eşlerinden Fatehpuri Begüm tarafından yaptırılan tarihî Fatehpuri Mescidi'nin duvarları boyunca kümelenen dükkânlardan oluşuyor.
1650 yılında Şah Cihan'ın eşlerinden Fatehpuri Begüm tarafından yaptırılan tarihî Fatehpuri Mescidi.
1650 yılında Şah Cihan'ın eşlerinden Fatehpuri Begüm tarafından yaptırılan tarihî Fatehpuri Mescidi.

Baoli basamak anlamına gelirken, Khari veya Khara tuzlu anlamına gelir. Geçmişte bu mekan banyo ve hayvanlar için kullanılan su kuyularıydı.

Tüm renkleriyle Khari Baoli. (Mohsin Javed)
Tüm renkleriyle Khari Baoli. (Mohsin Javed)
Khari Baoli'nin kalabalık caddeleri. (Mohsin Javed)
Khari Baoli'nin kalabalık caddeleri. (Mohsin Javed)

Günümüzde bu kuyular kaybolmuştur ve üzerinde baharat pazarı yer alıyor. Tuzlu su kuyularından Asya’nın en büyük baharat pazarına evrilen Khari Baoli egzotik çeşnilerden oluşan bir hazinedir.

Pazar, Eski Delhi’nin tarih kokan merkezi Chandni Chowk'a yürüme mesafesindedir. Khari Baoli, sadece Hint baharat sektörünün merkezi değildir. Pazar, aynı zamanda antik çağlardan bu yana Hindistan tarihini şekillendiren en önemli unsur olan baharatın değerini ve Hindistan alt kıtasının zaman içinde sahip olduğu doğal kaynaklar açısından önemini de açıklar.

Chandni Chowk'da bir pazar yeri.
Chandni Chowk'da bir pazar yeri.

Asya’nın en büyük baharat pazarı, hem yerel hem de çeşitli egzotik baharatlar arasından seçim yapmanıza izin veriyor. Size bazı baharatların nereden getirildiğini gururla anlatan dükkân sahipleri var. Bazılarının Afganistan'a kadar uzanan yemişleri ve kurutulmuş dutları, bazılarının ise Keşmir'den gelen kurutulmuş erikleri var.

Khari Baoli'nin mozaiğini oluşturan hamallar, dükkan sahipleri ve müşteriler...
Khari Baoli'nin mozaiğini oluşturan hamallar, dükkan sahipleri ve müşteriler...
Khari Baoli'de bir baharat dükkânı.
Khari Baoli'de bir baharat dükkânı.

Pazardaki pek çok baharat dükkânı zengin bir tarihe sahip. Dükkânların çoğu dokuzuncu ya da onuncu kuşak tarafından işletilmeye devam ediliyor.

Dedelerinin ve babalarının fotoğraflarını duvara asan dükkân sahiplerinin, ata mesleğini devam ettirmekle gurur duydukları görülüyor.

Her biri zengin ve bir o kadar da keskin bir koku eşliğinde çeşitli baharatlar ve kuru meyvelerle dolu pazara girdikten sonra kabalalık içerisinde kaybolma ihtimali oldukça yüksektir. Yoğunluk sırasında baharat çuvallarını kamyonlara yetiştirmeye çalışan hamallar, rikşaların pazara taşıdığı müşteriler ve sokak satıcılarının telaşı iç içe geçiyor.

Pazarın yukarıdan görünüşü.
Pazarın yukarıdan görünüşü.

Kırmızı (chilli) biberlerin üzerinde dinlenen bir Hindistanlı.Kırmızı (chilli) biber ve baharat parçacıkları ile dolu bir atmosferde insanlar alışverişlerini yapıyor. Pazar karanlık bir koridora oradan da daha küçük bir pazara açılıyor, burası kapalı bir pasajı andırmakla beraber tam anlamıyla göz yaşartan yoğunlukta baharat kokusuyla kuşatılmıştır. Satıcısıyla müşterisiyle içeri giren herkesin öksürük ve hapşırığın etkisi altına girdiği bir ortamda ticaret aralıksız sürdürülüyor.

Pazarda çok çeşitli egzotik ve gizemli baharatlar bulunur. Kişniş, kimyon, farklı biber çeşitleri, sinameki kabuğu, Hint defne yaprağı, kaya tuzu, rafine edilmemiş pembe tuz, kara tuz ve katı zerdeçal burada satılan baharatların yalnızca birkaçıdır.

Khari Baoli, binlerce çeşit baharat ve geleneksel tıp için kullanılan şifalı otlar ile tamamen farklı bir dünyaya kapı açıyor.
Khari Baoli, birbirinden renkli baharatlarıyla görsel bir şölen sunuyor.
Khari Baoli, birbirinden renkli baharatlarıyla görsel bir şölen sunuyor.

Hindistan her zaman "egzotik baharat ülkesi" olarak klişeleştirilmiştir. Bu nedenle sektörle ilgili bilgi edinmek Hint alt kıtasının kültürel kodlarını çözmeye yardımcı olacaktır. Asya'nın en büyük baharat pazarı olan Khari Baoli bu bakımdan büyük bir fırsat sunuyor. Çuval yığınlarında biriken taze baharatların aroması, neredeyse günün her saatine yayılan hareketliliği ve tarihi ambiyansıyla Khari Baoli, Delhi’nin kalbinde atmaya devam ediyor.