Cezayir’de Fransızların Müslümanları hapsettiği Osmanlı köyü: Kasbah

Cezayir’de Fransızların Müslümanları hapsettiği Osmanlı köyü: Kasbah.
Cezayir’de Fransızların Müslümanları hapsettiği Osmanlı köyü: Kasbah.

1850 yılında Cezayirliler Fransızlara karşı direnmeyi bıraktıklarında, Fransızlar ülkenin genelinde kendilerine has bir yaşam alanı inşa etmeye başladılar. 1830 yılında bölgede 6 milyon olan Cezayirli nüfusu, 1850’de 3,5 milyona kadar düşünce tüm Cezayir halkını, ellerindeki imkanları da yok ederek, Kasbah bölgesine sürdüler. Burası Cezayirliler için tam bir hapishane havasındaydı. Zaten kalan 3,5 milyon insanın büyük bir kısmı da bu açık hava hapishanesindeki hastalıklardan ötürü hayatını kaybetti.

16. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Cezayir’i kendi topraklarına katmasının ardından ülkede, sadece Kuzey Afrika değil, aynı zamanda Osmanlı esintilerinin de hissedildiği büyük bir yerleşim yeri kurdu. İsmi Kasbah olan bu bölge, bazen Fransızların Müslümanları neredeyse hapsettiği bir açık hava hapishanesine dönüştürüldü; bazen de Cezayirli devrimcilerin sığınağı haline geldi.

  • Arap bölgelerinde şehrin en yüksek tepesine kurulan kale benzeri yapıya Kasbah deniyor, fakat Cezayir’de bu isim yerleşim yeri ile tamamen iç içe geçmiş durumda ve bu bölge literatüre sıfatıyla değil direk Kasbah ismi ile geçiyor.
Kasbah, 1516 yılında Cezayir'in en yüksek tepesine kuruldu.
Kasbah, 1516 yılında Cezayir'in en yüksek tepesine kuruldu.

1516 yılında Cezayir’in en yüksek tepesine kurulan Kasbah bölgesinin etrafı tamamen surlarla çevrili bir durumdaydı. Daracık sokakları, şimdilerde harabeye dönse de alev rengi taş evleri, Cezayir’de Osmanlı’nın izlerini taşıyan belki de tek yer oluşu Kasbah’ın turistler tarafından ilgi görüyor olmasının sebeplerinden sayılıyor.

1850 yılında Cezayirliler Fransızlara karşı direnmeyi bıraktıklarında, Fransızlar ülkenin genelinde kendilerine has bir yaşam alanı inşa etmeye başladılar. 1830 yılında bölgede 6 milyon olan Cezayirli nüfusu, 1850’de 3,5 milyona kadar düşünce tüm Cezayir halkını, ellerindeki imkanları da yok ederek, Kasbah bölgesine sürdüler. Burası Cezayirliler için tam bir hapishane havasındaydı. Zaten kalan 3,5 milyon insanın büyük bir kısmı da bu açık hava hapishanesindeki hastalıklardan ötürü hayatını kaybetti.

Kasbah'ın dar sokaklarına inşa edilen küçük Osmanlı evleri 19. yüzyılda Fransızlar tarafından yerle bir edilmişti.
Kasbah'ın dar sokaklarına inşa edilen küçük Osmanlı evleri 19. yüzyılda Fransızlar tarafından yerle bir edilmişti.

Yolu Cezayir’e düşenlerin gitmeden önce görmek için listelerine ekledikleri bölge Kasbah, Cezayir’deki kültürel hayatın Fransızlar tarafından nasıl tahrip edildiğine örnek olarak gösterilebilir. 16. yüzyıldan kalma Osmanlı Sarayları, daracık sokaklara inşa edilen küçük Osmanlı evleri 19. yüzyılda Fransızlar tarafından yerle bir edilmişti.

İşgal sırasında Kasbah'ta nöbet tutan bir Fransız askeri.
İşgal sırasında Kasbah'ta nöbet tutan bir Fransız askeri.

Kasbah sokaklarında Cezayir devriminin hikâyeleri hala dilden dile anlatılır. Cezayirli devrimciler Fransız idaresine karşı mücadele ederken merkez olarak Kasbah’ı kullanmışlardır. Gündüz Fransız kuvvetleriyle savaşıp gece bu bölgeye çekilen devrimcilerin hikâyeleri, Cezayir’deki kitapçılarda yıllardır en çok satanlar listesinde bulunuyor.