Her genç bir gün buradan atlayacak!

Mostar Köprüsü namıdiğer Stari Most.
Mostar Köprüsü namıdiğer Stari Most.

Mostar’ı özellikle sıcak bir yaz günü ziyaret ettiyseniz, köprünün tepesinden alttaki Neretva Nehri’ne çılgınları gibi atlayan Boşnak gençleri göreceksiniz. Bunlar, evlenmelerinden hemen önce nişanlılarına kendilerini ispatlamak isteyen damat adaylarıdır. Nişanlı gençlerin köprüye atlama âdeti ise sadece Boşnaklara has bir durum değil; Bosna’daki her etnik grupta buna benzer gelenekler bulunuyor.

Bosna’nın simgelerinden Mostar Köprüsü’nün 9 Kasım 1993’te Hırvat topçusunun ateşiyle yıkılması, hatırlayanların hâlâ içini sızlatan bir görüntüdür. 1566’da Mimar Hayreddin tarafından 456 parça taş kullanılarak inşa edilen köprü, tarihî ve mimarî değeri hiçe sayılarak acımasızca yok edilmişti.

UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde de yer alan Mostar Köprüsü, daha sonra Türkiye’nin ön ayak olmasıyla yeniden yapıldı.

Neretva Nehri'nin gerdanlığı Mostar Köprüsü.
Neretva Nehri'nin gerdanlığı Mostar Köprüsü.

  • Mostar’ı özellikle sıcak bir yaz günü ziyaret ettiyseniz, köprünün tepesinden alttaki Neretva Nehri’ne çılgınları gibi atlayan Boşnak gençleri göreceksiniz. Bunlar, evlenmelerinden hemen önce nişanlılarına kendilerini ispatlamak isteyen damat adaylarıdır.

Asırlardır devam eden bu gelenek, 1992-1995 yıllarındaki şiddetli savaşta da kesintiye uğramamış.

Mostar Köprüsü, 1993'ün Kasım ayında Hırvatlar tarafından tamamen yıkılmıştı.
Mostar Köprüsü, 1993'ün Kasım ayında Hırvatlar tarafından tamamen yıkılmıştı.

Hırvatlar, köprüyü yıktıklarında bile, gençler çevredeki yüksek binalardan suya atlamayı sürdürmüş. Nişanlı gençlerin köprüye atlama âdeti sadece Boşnaklara has bir durum değil; Bosna’daki her etnik grupta buna benzer gelenekler bulunuyor.

Mostar Köprüsü’nden Neretva’ya atlama âdeti, tam 450 yıllık bir geçmişe sahip.
Mostar Köprüsü’nden Neretva’ya atlama âdeti, tam 450 yıllık bir geçmişe sahip.

Bazı Boşnaklara göre, Mostar Köprüsü’nden Neretva’ya atlama âdeti tam 450 yıllık bir geçmişe sahip. Derinliği 4,5 metreyi bulan nehre atlayan bir damat adayının üç saniye gibi bir zamanda saatte 85 kilometrelik bir hızla sulara gömüldüğü düşünülürse, bu hareketin ciddi sağlık riskleri barındırdığı da söylenebilir. Ama Mostarlılar, hem ailelerinin erkek fertlerini dalgıçlık konusunda yetiştirdiklerinden, hem de şehirde en az iki profesyonel dalış kursunda erkekler eğitildiğinden, şimdiye dek önemli bir sıkıntı yaşanmamış.