İsrail, Fas'ın Batı Sahra üzerindeki fiili egemenliğini tanıdı

İsrail Başbakanı Netanyahu kararını, Fas Kralı VI. Muhammed'e, Kudüs'ün, bölgenin başkenti Dakhla'da bir konsolosluk açmayı değerlendirdiğini belirten bir mektupla bildirdi.
İsrail Başbakanı Netanyahu kararını, Fas Kralı VI. Muhammed'e, Kudüs'ün, bölgenin başkenti Dakhla'da bir konsolosluk açmayı değerlendirdiğini belirten bir mektupla bildirdi.

İsrail başbakanlık ofisinden pazartesi günü yapılan açıklamada, İsrail'in Fas'ın tartışmalı Batı Sahra bölgesi üzerindeki egemenliğini tanıdığını ve burada bir konsolosluk açmayı düşündüğünü belirtti.

İsrail, Fas'ın Batı Sahra bölgesindeki egemenliğini tanıma kararı aldı.

Fas Kraliyet Divanı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Fas Kralı VI. Muhammed'e bir mektup gönderdi.

Netanyahu, mektubunda, İsrail'in, Fas'ın Batı Sahra toprakları üzerindeki egemenliğini tanıma kararı aldığını duyurdu.

Ülkesinin bu tutumunun İsrail hükümetinin ilgili tüm eylem ve belgelerinde somutlaştırılacağını vurgulayan Netanyahu, Birleşmiş Milletler, İsrail'in üyesi olduğu bölgesel ve uluslararası kuruluşlar ile İsrail'in diplomatik ilişki içinde olduğu tüm ülkelerin bu karardan haberdâr edileceğini kaydetti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Fas Kralı VI. Muhammed’e yazdığı mektupta İsrail’in tartışmalı Batı Sahra bölgesi üzerinde Fas egemenliğini tanıdı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Fas Kralı VI. Muhammed’e yazdığı mektupta İsrail’in tartışmalı Batı Sahra bölgesi üzerinde Fas egemenliğini tanıdı.
  • Netanyahu, İsrail'in bu kararı pekiştirme çerçevesinde Fas'ın güney kesimindeki Dakhla kentinde bir konsolosluk açmayı düşündüğünü de paylaştı.

Kraliyet Divanı'nın açıklamasında, mesajın Kral VI. Muhammed'e nasıl veya kim tarafından iletildiği belirtilmezken, konuya ilişkin İsrail'den henüz resmî bir açıklama yapılmadı.

İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, 3 Temmuz'da yaptığı açıklamada, ülkesinin normalleşme anlaşmaları imzaladığı Arap ülkelerini ABD himayesinde bir araya getirecek ve Fas'ta düzenlenmesi planlanan 2. Necef (Negev) Zirvesi'nde, Rabat'ın Batı Sahra bölgesindeki egemenliğini tanıma kararını vereceklerini belirtmişti.

Bağların yeniden başlamasından bu yana, Fas ve İsrail bir savunma paktı da dahil olmak üzere iş birliği anlaşmaları imzaladılar.

Fas Parlamento Başkanı Rachid Talbi Alami (sağda), Rabat'ta İsrail'in Knesset Başkanı Amir Ohana ile (sağda) el sıkışırken, 8 Haziran 2023.
Fas Parlamento Başkanı Rachid Talbi Alami (sağda), Rabat'ta İsrail'in Knesset Başkanı Amir Ohana ile (sağda) el sıkışırken, 8 Haziran 2023.

Karar, tartışmalara sebep oldu

İsrail'in, Fas'ın Batı Sahra bölgesindeki egemenliğini tanıma kararı ülkede tartışmalara neden oldu.

Halkın Bazı akademisyen ve hukukçular, kararın İsrail'den gelmesi yönüyle eleştirilerde bulundu.

Faslı akademisyen Hişam Bilemin sosyal paylaşım sitesinde kararı "Sahip olmayanın sahip olanı tanıması, saçma bir durum" sözleriyle eleştirerek, İsrail'in Filistin topraklarında olmamasına rağmen hak iddiasına dikkati çekti.

Hukukçu ve Adl ve İhsan Cemaati üyesi Hasan Binnacih ise, tanıma kararını "Meşruiyet ve egemenlik arayışının Müslümanların en kutsal, en temiz ve onurlu toprağını işgal eden bir suçlu oluşumdan gelmesi ne kötü bir haldir" ifadeleriyle eleştirdi.

Sakiyetu’l-Hamra ve Vadiü’z-Zeheb adlı iki ana bölgeden oluşan ve Fas’ın fiili egemenliği altında olan Batı Sahra bölgesi, uzun yıllardır Fas-Cezayir-İspanya üçgeninde çözülemeyen bir sorun.
Sakiyetu’l-Hamra ve Vadiü’z-Zeheb adlı iki ana bölgeden oluşan ve Fas’ın fiili egemenliği altında olan Batı Sahra bölgesi, uzun yıllardır Fas-Cezayir-İspanya üçgeninde çözülemeyen bir sorun.

Batı Sahra sorunu

Fas'ın 1975'te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.

Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Batı Sahra’nın "kurtuluş" hareketi olarak kendini tanımlayan ve Cezayir tarafından desteklenen Polisario Cephesi, Batı Sahra sorunu merkezindeki ayrılıkçı bir hareket olarak biliniyor.
Batı Sahra’nın "kurtuluş" hareketi olarak kendini tanımlayan ve Cezayir tarafından desteklenen Polisario Cephesi, Batı Sahra sorunu merkezindeki ayrılıkçı bir hareket olarak biliniyor.

Polisario Cephesi, 1991'de BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.

Fas, Polisario Cephesi tarafından 1976’da bağımsızlığı ilan edilen eski bir İspanyol sömürgesi olan Batı Sahra sorununun çözümü için 2007 yılında "genişletilmiş özerkliği" önerirken, Cezayir tarafından desteklenen Polisario ise bu bölgenin kaderinin tayini için referanduma gidilmesi talebinde bulunuyor.

ABD, Başkan Donald Trump döneminde Fas ve İsrail'in tam diplomatik ilişki kurulmasına yönelik anlaşmaya varılması üzerine Washington'ın Batı Sahra'da Fas'ın egemenliğini tanıdığını duyurmuştu. Rabat yönetimi de aynı gün, 2000 yılında askıya aldığı İsrail ile diplomatik ilişkilerini yeniden başlatma kararı almıştı.