Kırgız-Tacik çatışmasında sınırdaki "Dostluk köyü" en çok etkilenen köylerden biri oldu
Kırgızistan ve Tacikistan sınırlarının birleştiği bölgede Sovyetler Birliği'nden miras kalan sınır anlaşmazlıkları 30 yılı aşkın bir süredir bölgedeki en ciddi problemlerin başında geliyor. Kırgızistan ile Tacikistan’ın arasında son 10 yılda toprak iddiası, su kaynakları ve yaylaların kullanımıyla ilgili 150’dan fazla çatışma yaşandı. Sonuncusu geçtiğimiz hafta yaşanan çatışmalarda Kırgızistan’ın güneyindeki Batken ilçesindeki Dostluk köyü yağmalanarak yakılan köylerden biri oldu.
Kırgızistan ve Tacikistan sınırlarının kesiştiği Fergana Vadisi'nin sınırında bulunan Batken bölgesine bağlı Batken ilçesindeki Kırgızların yaşadığı Dostluk köyü, 16 Eylül'de yaşanan çatışmada yağmalanarak yakılan köylerden biri oldu.
- Kırgızistan ile Tacikistan arasında bir nehrin iki yakasında bulunan köyün bir tarafında Kırgızlar, bir tarafında ise Tacikler yaşıyor.
Dostluk köyünün girişinde bulunan ortaokulun, yanındaki sağlık ocağı ve kreş binasının çatışmalarda çıkan yangın nedeniyle kullanılamaz duruma geldiği görüldü.
Köyde ciddi hasar alan askeri tesis başta olmak üzere ortaokul binası etrafında ve köyün yollarında patlamamış askeri mühimmat da bulunuyor.
Trafoların ve evlere giden elektrik hatların da yandığı veya yıkıldığı dikkati çekiyor.
Çatışmanın ardından köye elektrik sağlanması için ekiplerce çalışmalar sürerken, polisler de zarar tespit çalışması yürütüyor.
"Tacik kardeşlerimizden böyle şey beklemiyorduk"
Köy sakinlerinden İkramiddin Momunov AA muhabirine, çatışmanın başladığı saatlerde tahliye edildikten sonra köyüne yeni döndüğünü söyledi.
Evinin yanıp kül olmasından duyduğu çöküntüyü dile getiren Momunov, "Tacik kardeşlerimizden böyle şey beklemiyorduk." dedi.
İki halkın arasında çok iyi bir dostluk ilişkisinin bulunduğunu belirten Momunov, "Bunlar ne yaptı böyle? Köylüler, çocuklar kapıda kaldı. Köyde yaşanılacak ev kalmamış bile. Kaderimiz böyle. Başımıza gelenler Allah'tan." ifadelerini kullandı.
"Geçen sene traktörüm, bu yıl da evim kül oldu"
Evini görmeye gelenlerden Maksatbek Ötömöv de 16 Eylül Cuma günü askerlerden "Köyü boşaltın" talimatı aldıktan sonra köyden ayrıldıklarını anlattı.
Bir hafta sonra köyüne döndüğüne ve bu manzarayla karşılaştığına işaret eden Ötömöv, "Evim ve ahır yanmış. Küçük ve büyükbaş hayvanlarım vardı, nerede olduğunu bilmiyorum." dedi.
Ötömöv, son 1,5 yılda iki defa böyle bir durumla karşı karşıya kaldıklarını hatırlatarak, "Geçen sene traktörüm, bu yıl da evim kül oldu." ifadesini kullandı.
Devletin kendisine traktör sağladığını ve bu sefer traktörle köyden ayrılabildiklerini söyleyen Ötömöv, geriye tek kalan traktör römorkunu alıp köyden ayrılacağını kaydetti.
Türk hayırsever tarafından yapılan evler de zarar gördü
Kırgız-Tacik sınırında Nisan 2021'de yaşanan çatışmada yanan evlerin yerine Türkiye'den bir hayırsever tarafından yaptırılan yaklaşık 10 ev de zarar gördü.
Köy sakini Said Burhan Caparov, geçen yılki çatışmada yanan evinin yerine Türkiye'den bir hayırsever tarafından kurulan evde oturduğunu belirtti.
Caparov, köyünde yaşananlara inanamadığını dile getirerek, "Evim yine yandı. Her tarafta mühimmat izleri. Ağaç dalları yıkılmış vaziyette. Otomobilim kül olmuş." diye konuştu.
Sınırdaki anlaşmazlık yüzünden yaşanan çatışmadan evinin ve köyünün ikinci kez etkilendiğini yineleyen Caparov, endişeli olduklarını ve devletten kendilerine yardım etmesini beklediklerini ifade etti.
Kırgızistan-Tacikistan sınırındaki çatışma
Kırgızistan ve Tacikistan arasındaki milli muhafız birlikleri arasında 16 Eylül'de büyük çaplı bir çatışma yaşanmıştı.
- Çatışma sonucunda 59 Kırgızistan vatandaşı hayatını kaybetmiş, 200'e yakın kişi yaralanmış ve 140 binden fazla kişi evlerini terk etmek zorunda kalmıştı.
İki ülkenin sınır boyundaki Kırgız yerleşim birimlerinde 400'den fazla yapı zarar görmüştü.
Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı, Kırgızistan topraklarında meydana gelen olayları, Tacikistan Cumhuriyeti'nin Kırgızistan'a yönelik "önceden planlanmış kasıtlı silahlı saldırısı" olarak değerlendirmişti.