Saddam’ın tamamlanamayan camisi

Bağdat’ın el-Mansûr muhitinde yapılacak olup yarım kalan Rahmân Camii.
Bağdat’ın el-Mansûr muhitinde yapılacak olup yarım kalan Rahmân Camii.

90’lı yılların Irak’ı, ülkenin başında bulunan Saddam Hüseyin tarafından Irak’ın çeşitli noktalarına çok sayıda büyük caminin yapılmasına şahit olmuştu.

  • Devasa camiler farklı modellerle inşa ediliyor, zengin üslupla tezyîn ediliyordu. Bunların başında da hiç şüphesiz er-Rahmân Camii geliyordu.

Bağdat’ta inşasına başlanılan bu caminin dünyanın en büyük camilerinden biri olması planlanıyordu. Fakat 90’lı yıllar, Irak’ta kimi gelişmelerin de yaşandığı bir dönem olmuştu.

Rahmân Camii'nin inşaatı, 1999 yılında Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin tarafından başlatıldı, ancak 2003'te Irak'ın işgali sırasında çalışmalar yarım kaldı ve cami hiçbir zaman tamamlanmadı.
Rahmân Camii'nin inşaatı, 1999 yılında Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin tarafından başlatıldı, ancak 2003'te Irak'ın işgali sırasında çalışmalar yarım kaldı ve cami hiçbir zaman tamamlanmadı.

1993 yılında Irak Baas Partisi tarafından el-Hamletü’l-Îmâniyye fikri benimsenmiş, İslâmcı düşünce bir nevi parti politikasının merkezi haline gelmişti. Yapılan büyük camiler de bu dönem ve sonrasına tesadüf ediyordu.

Yapılanlar sadece bununla da sınırlı kalmamıştı üstelik. İslâmî ilimler okul müfredatında yoğunluk kazanmış, bu sahada çalışma yapanlara kolaylıklar ve imkanlar sağlanmıştı.

İnşa edilen camiler sadece Bağdat’la da sınırlı kalmıyor, Irak’ın diğer büyük şehirlerine kadar uzanıyordu. Binlerce kişiyi alabilecek kapasitede yapılan bu camiler bulundukları yerin de bâriz unsurları haline geliyorlardı.

  • Bağdat’ın el-Mansûr muhitinde yapılacak olan Rahmân Camii ise Saddam tarafından Bağdat’ta yapılan diğer camilerden farklı olacaktı. 1999 yılında başlanılan yapının 2010 yılında tamamlanması hesaplanmıştı.

Hindistan’daki Tac Mahal üslubuna benzeyen bu cami 15 bin kişilik hacmi, 84 metre uzunluğundaki kubbesi, her biri 28 metre uzunluğunda olan çevrelendiği 8 kubbesi ile mükemmel bir şekilde tasarlanmıştı.


50 bin kişilik 13 katlı ve 99 kubbeli caminin, dünyanın en büyük camilerinden biri olması planlanıyordu.
50 bin kişilik 13 katlı ve 99 kubbeli caminin, dünyanın en büyük camilerinden biri olması planlanıyordu.

Cami, Sâhir el-Kaysî isimli Iraklı mimar tarafından tasarlanmıştı. O, projesiyle katıldığı yarışmada camiyi inşa etmeye hak kazanmış, bu abidevî eseri yapmakla vazifelendirilmişti. Ne var ki 2003 yılında gerçekleşen Amerikan işgali bu yapının tamamlanmasına imkân vermemişti. Büyük bir kısmı tamamlanan bu cami Saddam sonrası Irak’ında mevcut pek çok sorun gibi kime ait olacağı konusunda bir tartışmaya da sebep olmuştu.