Gökkuşağının içinde bir yapı: Beatified Restituta Kilisesi

Beatified Restituta Kilisesi olarak adlandırılan kilise, Mimar Marek Jan Štěpán’ın düşüncelerini 30 yıl boyunca meşgul etti. Kilisenin inşa edilme fikri ilk olarak 1968’in rahat atmosferinde ortaya çıktı ancak gerçekleştirilmesi 50 yıl sonra oldu.

Čertova rokle vadisinin ağzında, yüksek beton apartmanlarla kaplı konut arazisinin kalbinde inşa edilen bu kilise bulunduğu konumdan yaklaşık 1,5 km uzakta doğmuş Marie Restituta’ya adandı.

Stüdyo, kilisenin büyüklük bakımından çevredeki apartmanlarla rekabet edemeyeceğini, bu yüzden karmaşık olmayan temel geometrik şekiller kullanılarak tasarlandığını dile getirdi.

Kutsal mahalleyi tanımlayan arsa üzerinde dikdörtgen bir plato oluşturuldu. Platoda dairesel kilise, üçgen kule ve Zdeněk Bureš tarafından tasarlanan dikdörtgen şeklinde manevi bir merkezin yer aldığı, üç temel geometrik şekli temsil eden kütleler bulunuyordu.

Kilise, yeryüzü ve geçiciliği ifade eden kare şekli yerine cennetin ve sonsuzluğun sembolü olan dairesel şekilde planlandı. Bu dairesel form dine birçok atıfta bulunmanın yanı sıra, toplu konut alanında bir durak oluşturarak insanların günlük koşuşturmadan kaçabileceği, dinlenebileceği ve kendilerini hatırlayabileceği manevi bir odak noktasını temsil ediyordu.

Kilisenin sol tarafında bulunan ibadet alanı, yukarıdan aydınlatılan yüksek bir apsis içerisinde yer alıyor. Kilise duvarı bu noktada üçgen bir açıklıkla yırtılmış ve Kudüs tapınağı perdesindeki yırtığa gönderme yapıldı.

Kilisenin iç kısmı maneviyatın hissedildiği bir iç evren oluşturuyor. Ziyaretçilerin bu iç evrende anne karnındaymış gibi güvende ve dış dünya tarafından rahatsız edilmediklerini hissetmeleri amaçlandı.

Pencere 80 metre uzunluğunda. Dairesel gökkuşağı uçaklardan ve yüksek yerlerden gözlemlenebiliyor.

Kaynağı görünmeden kilisenin içine giren ve Tanrı’nın varlığının ötesinde dünyanın varlığını temsil eden bir ışık oluşturmak amacıyla yapının çatısında bulunan pencereler geniş bir çıkıntının arkasına gizlendi.

Ahşap plakalardan yapılmış bir matrise yerleştirilen asimetrik kubbe Tanrı’nın dokunuşunun sembolize edildiği çok büyük bir parmak izini somutlaştırıyor. İnsanların burada Tanrı’nın dokunuşunu deneyimlemeleri amaçlandı.

Kule, tarihi kulelerden farklı olarak bir roket gibi sadece cenneti işaret etmiyor. Hem dikey hem de yatay olarak tasarlanan yapı, ilahi güç ile halkın arasındaki ilişkiyi temsil ediyor.

Kulenin kiliseye bakan cephesinde çanın bulunduğu sarı renkte ve Brno şehir merkezine bakan cephesinde kırmızı renkte kare açıklıklar bulunuyor.

Kulenin içerisine yukarıdan bakıldığında kilise kubbesinin şeklini ve renk şemasını hatırlatan çelik, spiral bir merdiven tasarlandı.

Çevredeki toplu konutlarda olduğu gibi bu binanın yapısında da beton malzeme kullanıldı. Beton ayırt edici renkli unsurlarla tamamlandı. Çağdaş bir algı oluşturmak için görsel ya da anlamsal yaklaşımdan ziyade sade bir tasarım tercih edildi.