ABD Jeoloji Araştırmaları Merkezi açıkladı: Depremlerle ilgili doğru bilinen yanlışlar
7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremlerin ardından depreme yönelik bilimsel tartışmalar mercek altıan alındı. Türkiye'de devam eden depremlerin sonrasında bilim insanların halkın merak ettiği sorulara cevap vermek için televizyonlara çıktı. Deprem hakkında doğru bilinen yanlışları ve merak edilenleri ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) cevaplandırdı.
1-12
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan merkezlerinde gerçekleşen 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremlerin ardından Hatay’ın Defne ilçesinde 6.4 ve Samandağ ilçesinde 5.8 büyüklüklerinde depremler meydana geldi. Türkiye’nin güneydoğusunu etkileyen depremlerin sonrasında artçılar devam ederken dünyanın gözü kulağı da Türkiye’ye çevrildi.
2-12
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), Türkiye ve Suriye'de ağır yıkım ve can kaybına sebep olan depremlerin ardından herkesin merak ettiği soruları cevaplandırmak üzere çevrimiçi bir sayfa hazırladı.
3-12
Depremler önceden tahmin edilebilir mi?
Hayır. Ne "biz" ne de diğer bilim insanları bir depremi tahmin edemedi. Bunun bir yolu yok. Öngörülebilir gelecekte "depremlerin önceden tahmin edilmesini" de beklemiyoruz. Bilim insanları yalnızca belirli bir alanda belirli bir yıl içinde önemli bir deprem meydana gelme olasılığını tahmin edebilir.
4-12
Hayvanlar depremi tahmin edebilir mi?
Önemli bir depremden önceki olağandışı hayvan davranışlarına dair elimizdeki en eski referans, MÖ 373'teki Yunanistan'dandır. Sıçanlar, gelincikler, yılanlar ve kırkayaklar, yıkıcı bir depremden birkaç gün önce evlerini terk edip güvenliğe doğru yola çıktılar.Hayvanların, balıkların, kuşların, sürüngenlerin ve böceklerin, herhangi bir yerde haftalar veya saniyeler öncesinden garip davranışlar sergilediğine dair çok sayıda anekdot niteliğinde kanıt vardır.
5-12
'Megaquakes' gerçekten olabilir mi? 10 büyüklüğünde veya daha büyük deprem yaşanabilir mi?
Hayır, 10 veya daha büyük depremler olamaz. Bir depremin büyüklüğü, meydana geldiği fayın uzunluğu ile ilişkilidir. Yani fay ne kadar uzunsa deprem o kadar büyüktür.
6-12
Bir fay, yer kabuğunu oluşturan kayalarda, her iki taraftaki kayaların birbirini geçerek hareket ettiği bir kırılmadır. 10 büyüklüğünde bir deprem oluşturacak kadar uzun bir fay bilinmiyor.
7-12
İnsan depremin olacağını hissedebilir mi?
Bazı insanların depremden önce sahip olduklarını iddia ettikleri semptomların bilimsel bir açıklaması yoktur ve çoğu zaman semptomların ardından deprem olmaz.
8-12
Deprem havası var mıdır? Meteorolojik olaylar deprem habercisi olabilir mi?
Hayır. Böyle bir ilişkiyi kurduracak bilimsel gözlem yapılmamış, herhangi bir kanıta ulaşılmamıştır.
9-12
MÖ 4. yüzyılda Aristotales, depremlerin yer altı mağaralarında hapsolmuş rüzgarlardan kaynaklandığını öne sürmüş, insanlar yüzyıllar boyunca buna inanmıştır.
10-12
Yer kabuğunda meydana gelen depremlerin sayısı arttı mı?
Hayır. Ancak gelişen teknolojiyle daha fazla sismik alet sayesinde daha çok sarsıntı kaydedilmektedir.
11-12
Güneş patlamaları veya manyetik fırtınalar depremelere neden olur mu?
Modern uygarlığın teknolojik sistemleri ve faaliyetleri değişen uzay-hava koşullarından etkilenebilmektedir. Ancak, "uzay havası" olarak tanımlanan bu tür olgularla depremler arasında "nedensel bir ilişki olduğu" hiçbir zaman kanıtlanamamıştır.
12-12
