Ayasofya camidir

Tüm dünyanın merakla beklediği Ayasofya kararı sonunda çıktı. Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay’da dava açmıştı. Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz’daki duruşmada tarafları dinledi. Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. Daire, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti.
Tüm dünyanın merakla beklediği Ayasofya kararı sonunda çıktı. Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay’da dava açmıştı. Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz’daki duruşmada tarafları dinledi. Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. Daire, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti.

Üstad Necip Fazıl Kısakürek’in, 45 yıl önce seslendiği şekilde açıldı Ayasofya. Hem de öylesine açıldı ki, kaybedilen bütün mânâlar zincire vuruldu. Bize artık “hür değilsin” diyenler sustu, Ayasofya minarelerinden ezânı dinledi. Öyle bir açıldı ki, Fatih’in bedduası yüzünden iki yakası bir araya gelemeyen şu millet, rahmet âminlerine büründü. Ayasofya işte bugün, 10 Temmuz 2020 günü zincirlerinden kurtuldu. Elhamdülillah.

Üstad Necip Fazıl Kısakürek
Üstad Necip Fazıl Kısakürek

"Gençler! Bugün mü yarın mı bilemem. Fakat Ayasofya açılacak. Türk'ün bu vatanda kalıp kalmayacağından şüphesi olanlar, Ayasofya'nın da açılıp açılmayacağından şüphe edebilir. Ayasofya açılacak. Hem de öylesine açılacak ki, kaybedilen bütün manalar zincire vurulmuş, kan revan içinde masumlar gibi ağlaya ağlaya, üstünü başını yırta yırta, onun açılan kapılarından dışarıya vuracak.”

Üstad Necip Fazıl Kısakürek’in, 45 yıl önce seslendiği şekilde açıldı Ayasofya. Hem de öylesine açıldı ki, kaybedilen bütün mânâlar zincire vuruldu. Bize artık “hür değilsin” diyenler sustu, Ayasofya minarelerinden ezânı dinledi. Öyle bir açıldı ki, Fatih’in bedduası yüzünden iki yakası bir araya gelemeyen şu millet, rahmet âminlerine büründü. Ayasofya işte bugün, 10 Temmuz 2020 günü zincirlerinden kurtuldu. Elhamdülillah.

Sevince Boğan Karar

Geçtiğimiz yıl Rahmet-i Rahman’a kavuşan Kadir Mısıroğlu merhum ise, Ayasofya'nın ibadete açılması ile ilgili olarak "Tahmin ederim çok gecikmeden o da Tayyip Bey’e nasip olur" ifadelerini kullanmıştı.

Tüm dünyanın merakla beklediği Ayasofya kararı sonunda çıktı. Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay’da dava açmıştı. Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz'daki duruşmada tarafları dinledi. Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. Daire, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti.

Müslüman âlemini sevince boğan kararı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Twitter hesabından bir mesajla duyurdu. 'Hayırlı olsun' mesajıyla paylaşılan Tweet'te, Ayasofya'nın Diyanet'e devredildiği ve ibadete açılmasına karar verildiği Cumhurbaşkanı Kararı yer aldı. Ayasofya Camisi'nin, yönetimi Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek ibadete açılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı. Danıştay'ın Ayasofya kararının ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan saat 20:53'te Millete Sesleniş konuşması yaptı. 24 Temmuz 2020 Cuma günü Cuma namazıyla birlikte açılışın yapılacağını söyledi.

İlk Namaz Haftaya

Ayasofya’nın ibadete açılması kararının ardından, ilk ezan Ayasofya minarelerinden ikindi vakti duyuldu.

Ellerinde Türk bayraklarıyla Ayasofya’yı selamlamaya gelen halk, ilk ezanı gözyaşları içerisinde dinledi. Ayasofya’da ilk namazın ne zaman kılınacağına yönelik soruları ise TBMM Başkanı Mustafa Şentop, “En kısa zamanda. Muhtemelen önümüzdeki hafta içerisinde olabilir. En geç önümüzdeki hafta cumaya kadar bu konuda adım atılır. Hep beraber, siz de gelirsiniz” cevabını verdi.

Vakfı Senedi

Fatih Sultan Mehmed Han Hazretlerinin İstanbul'u fethettikten sonra Ayasofya'nın ismini değiştirmeden, kılıç hakkı olarak gördü, bedelini şahsî mülk ve restorasyon çalışmalarıyla, camiye çevrilmesini sağlamıştı. Fetihten hemen sonra yapı güçlendirilerek en iyi şekilde korunmuş ve Osmanlı Dönemi ilaveleri ile birlikte cami olarak varlığını sürdürmüştü.

1923'te cumhuriyetin ilanından sonra cami olarak kullanılmaya devam eden Ayasofya, 1931'de kapatıldı. Mustafa Kemal’in emri ve Bakanlar Kurulu kararı ile 1935 yılında müzeye dönüştürüldü. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in verdiği izin sonrası başlayan çalışmalar 15 yıl sürdü ve 1947'de tamamlandı.1996'da Dünya Anıtları İzleme listesine alınan Ayasofya'nın kubbesi ve minareleri, Dünya Anıtları Fonu'nun da desteğiyle 1997-2002 arasında restore edildi. Müze aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası listesinde.

  • “Bu vakfiyeyi kim değiştirirse, Allah’ın, Peygamber’in, meleklerin, bütün yöneticilerin ve dahi bütün Müslümanların ebediyen laneti onun ve onların üzerine olsun, azapları hafiflemesin onların, haşr gününde yüzlerine bakılmasın.” Fatih Sultan Mehmet’in vakıf senedinde yer alan bu ifadeler, günümüz siyasetçilerinin rehberi oldu ve Ayasofya esaretten kurtuldu.

Düşmanı Üzdü

Danıştay’ın Ayasofya kararı ile ilgili ilk uluslararası tepki Rus Ortodoks Kilisesi'nden geldi.
Danıştay’ın Ayasofya kararı ile ilgili ilk uluslararası tepki Rus Ortodoks Kilisesi'nden geldi.

Danıştay’ın Ayasofya kararı dostu sevindirdi, düşmanı yasa boğdu. İlk uluslararası tepki Rus Ortodoks Kilisesi'nden geldi. Kilise'den yapılan açıklamada, "Türk mahkemesinin Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi kararını esefle karşılıyoruz. Ne yazık ki Rus Ortodoks Kilisesi'nin ve diğer Ortodoks kiliselerinin sesi duyulmadı. Bu karar daha büyük anlaşmazlıklara neden olabilir" ifadeleri kullanıldı.

Rus Ortodoks Kilisesi'nden sonra bir açıklama da Yunanistan Kültür Bakanlığı'ndan geldi. Açıklamada, "Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi kararı tüm uygar dünyaya karşı açık bir provokasyondur. Türkiye'nin içişlerine karışma niyetinde değiliz ancak Ayasofya tüm insanlığın ortak anıtıdır" ifadeleri kullanıldı.

Dünya Basınında Ayasofya

Ayasofya‘nın cami olmasının önünü açan Danıştay'ın son dakika kararı dünyanın gündemine oturdu. Başta uluslararası ajanslar olmak üzere dış basın kararı ‘son dakika’ gelişmesi olarak duyurdu. Reuters haber ajansı acil koduyla geçtiği haberde kararın uluslararası uyarılara karşı alındığına dikkat çekti.

İngiliz yayın kuruluşu BBC internet sitesi üzerinden ‘son dakika’ verdiği haberde, “Türk mahkemesi, 6’ncı yüzyılda inşa edilen Ayasofya Müzesi’nin camiye dönüştürülmesinin yolunu açtı” ifadesini kullandı.

Amerikan New York Times gazetesi de “mimari bir mücevher” olarak tanımladığı Ayasofya’nın mahkeme kararıyla müzeden camiye dönüştürülebileceğini yazdı. Yunan Kathimerini gazatesi de internet sitesinden aktardığı haberde, “Kararın Yunanistan ile Türkiye arasındaki gerilimi derinleştireceği”ne dikkat çekti. Kısacası dünya Ayasofya’yı cami olarak gördü, tanıdı ve şahitlik etti. İster husumetle, ister gönülden.

Bu Olacak Demiştik

Bugünlere ışık tutan en güzel mısralardan:

  • Bizler, Fâtih'in torunları, Yakında putları devirip,
  • Yine seni câmiye çevireceğiz...
  • Dindaşlarımızla,
  • Kanlı göz yaşlarımızla,
  • Abdest alarak secdelere kapanacağız,
  • Tekbir ve tehlil sadaları boş kubbelerini yeniden dolduracak
  • İkinci bir fetih olacak...
  • Bu olacak Ayasofya,
  • Bu muhakkak olacak...
  • İkinci bir fetih, yine bir ba'sü ba'delmevt...
  • Bugünler belki yarın, belki yarından da yakındır,
  • Ayasofya, belki yarından da yakın!

Osman Yüksel Serdengeçti