Ekmek neden tek çizgi?
Fırından aldığımız veya kendi yaptığımız ekmeklerde genellikle bir çizik görürüz. Bu çizik bir rivayete göre dini anlam taşısa da bilimsel olarak bambaşka bir anlama sahip. Peki hamura neden çizik atılır? Bilimsel bir açıklaması var mı? Hadi gelin ayrıntılı inceleyelim.
Fırına girdiğinizde ekmek ustalarının tek tek hamurun üstünü çizdiğini görmüşsünüzdür. Peki neden ekmeklerin üstü çizilir hiç merak ettiniz mi? İşte cevabı: Ekmek ustalarının imzası gibi olan o tek çizgi, hamurun daha fazla hacim kazanarak ve kontrollü şekilde pişmesine yardımcı olur. Çizik atılmayan ekmeğin içinde yer alan gaz çıkamayacağı için istenilen görüntü elde edilemez ve buna bağlı olarak hem ekmeğin iç dokusu hem de iştah açıcılığı bilinenin tam tersi olacaktır.
Çizik atmak her ne kadar basit bir olay gibi görünse de aslında o kadar da kolay değil. Çizik atılacak hamurun yapısını bilmek ve ona göre çizik atılması oldukça önemli. Örneğin hamur cıvıksa daha yüzeysel çizik atılırken, daha katı bir hamur için derin çizik atılıyor. Bir de atılan çiziğin olabildiğince hızlı olması gerektiğini düşünürsek oldukça dikkat isteyen bir işlem. Ayrıca çizik atmak ekmeğin iyi kabarmasında etkili olsa da çavdar ve siyez gibi düşük proteinli unlarla yapılan ekmeklerde bu durum geçerli olmadığından bu tarz hamurlara çizik atılmıyor.
Tek çizgi neyi ifade ediyor?
Bir rivayete göre eskiden ekmeklere tek çizgi değil üç çizgi atılıyordu. Orhan Bey, ekmek üzerinde yer alan üç çizginin Hristiyanlık inancında olan baba, oğul ve kutsal ruhu temsil ettiğini öğrenince değiştirilmesi yönünde emir veriyor. Verilen bu emir ise "Allah'ın birliğini" ifade etmek için tek çizgi atılması yönünde oluyor. İşte bu rivayete göre o zamandan beri topraklarımızda ekmeklere tek çizgi atılıyor.