Kur'an-ı Kerim'de ve Eski Ahit'te bahsedilen 'Kudret Helvası' nedir?
"Bulutla sizi gölgelendirdik, kudret helvası ve bıldırcın indirdik." Bakara suresi 57. ayette bu şekilde geçen kudret helvası, Tevrat'ta ise İsrailoğulları'nın Mısır'dan çıkıp yeni yurt ararken aç kalmaları üzerine Allah'ın onların bulundukları yere kudret helvası yağdırması ancak İsrailoğullarının kudret helvasına burun kıvırmaları şeklinde geçiyor. Peki nedir bu kudret helvası? Lokmacığınız derin bir araştırma yaptı!
Kudret helvası nedir?
Bu nimet aslında çam balı yiyorsanız farkına bile varmadan tükettiğiniz bir besin olabilir. Gerçek çam balı kudret helvası ile beslenen arıların yaptıkları bir bal türüdür. Konuyu derinlemesine araştıran Dr. Boedenheimer bu besinin ılgın ağaçlarında yaşayan iki tür böcek tarafından üretildiğini ve geceleri ise yapraklardan toprağa düştüğünü söylüyor. Tevrat'ta anlatıldığı üzere kişniş tohumu şeklinde olması ve gece yağması ılgın kudret helvasına birebir uyuyor.
Evliya Çelebi'nin de bu anlamda bazı sözleri vardır. O sözleri hemen aktaralım:
"Bütün çam dallarında beyaz beyaz ve diş diş olup biter ve bu çamlarda bir tür kurtcağız hâsıl olup çamların dalların delik delik delip yerler. Sonra mezkûr kurtlar, çam kabukları ve sürgünleri üzerine sıçıp beyaz beyaz ballar dallar üzere bitişip kalır. Sonra reâyâ, mevsiminde bu çamlara çıkıp bu balları kutulara koyup kalan ballar ki ağaçlarda kalıp bu vilâyetin arıları o çamistan dağlara düşüp balları taşıyıp kovanlardaki yuvalarına götürüp külçe petek bal ederler ki dünyanın dört bir yanına 'Sığla ve Sivrihisar balı' diye meşhurdur, hoş rayihası misk ve ham amber gibidir. Ve bu dağlarda arıların kanat gürültüsünden dağlar ve bağlar sadâ verir. Ve hazır helva gibi kurt ballarını arılar toplayıp kovanlar içinde yirmişer ve otuzar vukıyye gömeç balı olur ve gayet beyaz tülbent gibi süzme bal olup ayân ve eşrâfa hediye götürürler.
Yiyene güç veren değil!
Kudret helvası ismi Türkçe olarak düşünüldüğünde yiyene güç veren anlamı taşısa da aslında "yaratıcı kuvvetiyle meydana gelen" manasındadır.
Peki kudret helvası nasıl yenir?
Prof. Dr. İhsan Süreyya Sırma, çocukluk zamanlarında Siirt Pervari'de yazları kudret helvalarını meşe yapraklarından toplayıp yuvalak bir şekil vererek tükettiklerinden bahsediyor.
Bu şekilde yenebildiği gibi toplandıktan sonra su ile birlikte kaynatılarak da tüketilebiliyor. Bu şekilde ise hafif koyu renkli ve pekmez kıvamında bir şekle bürünüyor.