Spor tarihinde Pele ile röportaj yapan ilk gazeteci: Halit Kıvanç

06 ARALIK 2017 , ÇARŞAMBA 09:00

O zamanlar Pele henüz yedek ve kimse tanımıyor. Halit Kıvanç'ın röportajından sonra Brezilya televizyonları haftalarca Halit Kıvanç'ı "Pele'yi keşfeden Türk" diye servis etti.

Türk spor yayıncılığının efsane isimlerinden biri olan Halit Kıvanç, ülkemizin yaşayan spor hafızalarının başını çekiyor.

Aktif kariyeri boyunca 10 farklı Dünya Kupası’nı yerinde izleyen/anlatan Halit Kıvanç, bir spor gazetecesi olarak adeta bir sporcu gibi rekorlara ve ilklere sahip. Okuma - yazmayı çok erken sökmesine rağmen sırf yaşı yetmiyor diye ilkokula başlayamamasından, Papa ile konuşan ilk Müslüman gazeteci olmasına kadar birçok kişisel başarıya sahip.

Bunlardan en dikkat çekici olanı ise Pele ile henüz tanınmadığı dönemlerde röportaj yapmış olması. Hem de daha yedekken… Evet, spor basını tarihinde dünya üzerinde Pele ile röportaj yapan ilk gazeteci Halit Kıvanç…

Dilerseniz kısa bir Halit Kıvanç kimdir turundan sonra Pele ile yaptığı o röportaja ve dünya basınında nasıl yankılandığına bakalım…

18 Şubat 1926 tarihinde İstanbul, Fatih’te dünyaya gelen Halit Kıvanç, ailenin en küçüğüydü.

Mütevazı ailesinin her gün gazete okuma alışkanlığı sebebiyle erken yaşta tanıştı harflerle.

Memur ve elektrikçi iki abisi okumasa, terzilik okuyan ablası okuyordu günün gazetesini yüksek sesle.

Bu ortamda dinlemek görevi de ona düşmüştü. Dinlerken de öğreniyordu bir yandan.

Yaşıtlarına göre yıllar önce okuma – yazma öğrenen Halit, okula kaydolmak için 6 yaşını tamamlamayı bekledi.

O kayıt yapıldıktan sonra ise Türkiye İftihar Kitabı’ndan çıkmadı desek yeridir…

Okumayı ve yazmayı sevdiği için çok başarılı bir öğrenciydi. Pertevniyal Lisesi’ni bitirdi, akabinde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu.
Batman Kozluk’ta bir süre hakimlik yaptı ancak daha sonra mesleği sevmeyince avukatlığa döndü. İlk 3 davasında müvekkilini savunmasına fırsat kalmadan kazanıp davalar düşünce, “bir şeyler anlatamadığım sektörde işim yok” diyerek istifasını verdi. — Okumayı ve yazmayı sevdiği için çok başarılı bir öğrenciydi. Pertevniyal Lisesi’ni bitirdi, akabinde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Batman Kozluk’ta bir süre hakimlik yaptı ancak daha sonra mesleği sevmeyince avukatlığa döndü. İlk 3 davasında müvekkilini savunmasına fırsat kalmadan kazanıp davalar düşünce, “bir şeyler anlatamadığım sektörde işim yok” diyerek istifasını verdi.

Öğrencilik yıllarında Akbaba ve Şut dergilerinden futbol mizahı yaptı. Kalemi, Türkiye’nin ilk spor spikerlerinden olan Eşref Şefik ve dönemin ünlü edebiyatçısı Yusuf Ziya Ortaç’ın bile dikkatini çekti.
Eşref Şefik’in Halit Kıvanç için, “Yahu bu adam benden daha iyi yazıyor” dediği bile rivayet edilir… — Öğrencilik yıllarında Akbaba ve Şut dergilerinden futbol mizahı yaptı. Kalemi, Türkiye’nin ilk spor spikerlerinden olan Eşref Şefik ve dönemin ünlü edebiyatçısı Yusuf Ziya Ortaç’ın bile dikkatini çekti. Eşref Şefik’in Halit Kıvanç için, “Yahu bu adam benden daha iyi yazıyor” dediği bile rivayet edilir…

Neyse gelelim konumuza, Pele ile tarihte yapılan ilk röportaj… Biz Halit Kıvanç’ı anlattık, bırakalım Pele’yi de kendi ağzından Halit Kıvanç anlatsın…
“1954 Dünya Kupası’na gittik, İsviçre’de. Türk milli takım ilk kez katılıyor. Brezilya takımı geldi, müthişler. Yaklaşık 500 gazeteci var, Türkiye’den gelen birkaç kişiden biri de benim. Yan odalarımda bir Brezilyalı ve bir de İtalyan gazeteci var. Bir akşam, Brezilyalı gazeteci bana “Sana müthiş bir kıyak yapacağım” dedi. Gittik, 17-18 yaşında siyahi bir futbolcunun yanına. Zaten, Zito gibi büyük futbolcuların yanına bile yaklaşamıyoruz. “Bu genç çocukla röportaj yapacağız, ben de tercüman olacağım” dedi. Çocuğun gönlü olsun diye yaptım röportajı. Portekizce’den başka bir dil bilmeyen köylü bir çocuk. Neyse, yaptık röportajı ve gönderdik. Röportaj Türkiye’ye gidene kadar Pele parladı bile. Hemen Pele ile röportaja ambargo getirildi. Ama biz çoktan yapmış ve Türkiye’ye göndermiştik. Sonra ilk röportaj yapan biz olarak tarihe geçtik. Röportajdan sonra, Corriere Dello Sport’tan bir gazeteci ile konuşmuştum. “İşine yarayacaksa, neler konuştuğumu anlatayım sana” demiştim. “Eğer yedek bir oyuncu ile röportaj yaptığımı öğrenirlerse beni kovarlar” diye cevap vermişti. Daha sonra işte bu süreç oldu, Pele ile röportaj yapmaya yasak geldi falan. Sonra geri geldi ve bana dedi ki, “Pele ile konuştuklarını anlatsana, manşet çıkmam lazım. Önceden röportaj yaparsam kovacaklardı, şimdi yapmazsam kovacaklar” — Neyse gelelim konumuza, Pele ile tarihte yapılan ilk röportaj… Biz Halit Kıvanç’ı anlattık, bırakalım Pele’yi de kendi ağzından Halit Kıvanç anlatsın… “1954 Dünya Kupası’na gittik, İsviçre’de. Türk milli takım ilk kez katılıyor. Brezilya takımı geldi, müthişler. Yaklaşık 500 gazeteci var, Türkiye’den gelen birkaç kişiden biri de benim. Yan odalarımda bir Brezilyalı ve bir de İtalyan gazeteci var. Bir akşam, Brezilyalı gazeteci bana “Sana müthiş bir kıyak yapacağım” dedi. Gittik, 17-18 yaşında siyahi bir futbolcunun yanına. Zaten, Zito gibi büyük futbolcuların yanına bile yaklaşamıyoruz. “Bu genç çocukla röportaj yapacağız, ben de tercüman olacağım” dedi. Çocuğun gönlü olsun diye yaptım röportajı. Portekizce’den başka bir dil bilmeyen köylü bir çocuk. Neyse, yaptık röportajı ve gönderdik. Röportaj Türkiye’ye gidene kadar Pele parladı bile. Hemen Pele ile röportaja ambargo getirildi. Ama biz çoktan yapmış ve Türkiye’ye göndermiştik. Sonra ilk röportaj yapan biz olarak tarihe geçtik. Röportajdan sonra, Corriere Dello Sport’tan bir gazeteci ile konuşmuştum. “İşine yarayacaksa, neler konuştuğumu anlatayım sana” demiştim. “Eğer yedek bir oyuncu ile röportaj yaptığımı öğrenirlerse beni kovarlar” diye cevap vermişti. Daha sonra işte bu süreç oldu, Pele ile röportaj yapmaya yasak geldi falan. Sonra geri geldi ve bana dedi ki, “Pele ile konuştuklarını anlatsana, manşet çıkmam lazım. Önceden röportaj yaparsam kovacaklardı, şimdi yapmazsam kovacaklar”

Bonus: Bu olaydan sonra Brezilya’da televizyonlar bir hafta boyunca Halit Kıvanç’ı “Pele’yi ilk keşfeden Türk gazeteci” diye anlattı.

FUTBOL

HALİT KIVANÇ

PELE