Taştan bir mabed: Hartum Ulu Camii
Sudan'ın başkenti Hartum'un sembolleşmiş yapılarından Hartum Ulu Camii, on bir ayın sultanı Ramazan ayını cami ve mescitlerde geçirmeye gayret eden Müslümanların uğrak yeri olmaya bu Ramazan da devam ediyor. Bundan tam 122 yıl önce kentin merkezinde, şehrin oluşmasına ön ayak olarak açılan cami, iç ve dış duvarlarındaki motiflerle İslâm mimarisinin en güzel örnekleri arasında yer alıyor.
1-10
Caminin tam olarak ne zaman inşa edildiği ve mimarı hakkında net bilgi bulunmuyor. Ancak Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın Sudan'ı Osmanlı topraklarına katmasının ardından Hartum'un imarıyla birlikte Ulu Camii'nin de 1830'larda ilk kez inşasına başlandığı tahmin ediliyor.
2-10
Sudan'da 14 yıl hüküm süren Mehdi Devleti (1885-1899) döneminde başkentin Umdurman kentine taşınmasıyla cami de kaderine terk ediliyor.
3-10
İngiliz işgali döneminde, kapsamlı şekilde yeniden inşa edilen cami, 1901'de Mısır Hidivî 2. Abbas Hilmi Paşa'nın Sudan ziyaretinde tekrar açılıyor.
4-10
İç ve dış duvarlarındaki desenler ve süslemelerle dikkati çeken cami, Mısır'daki camilerin tarzını andırıyor.
5-10
Afrika ile İslâm kültürünün harmanlandığı Doğu Afrika ülkesi Sudan'ın başkenti Hartum'daki en büyük tarihî cami olan Ulu Camii (Mescid-i Kebir), geçen sene başlayan restorasyon çalışmalarının ilk etabının tamamlanmasının ardından bu Ramazan’da tekrar ibadete açıldı.
6-10
Hartum Ulu Cami, vakit namazlarının yanı sıra Ramazan ayında iftar, sahur ve dinlenmek için Müslümanların uğrak yerlerinden biri olmayı sürdürüyor.
7-10
Kavurucu sıcaklardan kaçan Sudanlılar, konumu itibarıyla merkezî bir yerde bulunan camide dinleniyor, bazıları da "kaylule" adı verilen öğlen uykusunu burada geçiriyor.
8-10
Caminin içinde ve avlusunda namazlar kılınıp dualar edilirken, halka vaaz ve nasihatte bulunuluyor, mukabelelerle hatimler indiriliyor ve hayırseverlerin ikramlarıyla avlularda toplu iftarlar veriliyor. Sudanlı Müslümanlar, iftar sonrası gece saatlerine kadar teravih ve sair ibadetlerle Ramazan’ın atmosferini burada yaşamaya çalışıyor.
9-10
Sabahın erken saatlerinden itibaren Kur'an-ı Kerim ve tefsir halkalarına katılmak için camiye gelen Müslümanlar; camide fıkıh, akait, Arapça, miras ve İslâm hukuku gibi çeşitli derslere katılıyor.
10-10
