0

MECRA HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Kız kardeşlerin hatırası: Endülüs Camii

Mecra
MECRA
07 EYLÜL 2023 , PERŞEMBE 17:05
Abone ol
Endülüs Camii, bir asrı aşkın bir süredir Fas’ta çağlara meydan okumaya devam ediyor.
Endülüs Camii, bir asrı aşkın bir süredir Fas’ta çağlara meydan okumaya devam ediyor.

Bin yılı aşkın süredir kesintisiz eğitim veren ilk üniversite olarak bilinen Karaviyyîn Üniversitesi’nin kurucusu Fatıma el-Fihrî’nin kız kardeşi Meryem tarafından inşa edilen Endülüs Camii, Fas’ın eski başkentlerinden Fes’te muhteşem mimarisiyle dikkat çekiyor.

İslâm tarihinde önemli bir yere sahip olan Endülüs Emevî Devleti’nin kültürel etkileşiminin ana üssü olan Fas’ın dört bir tarafında eserler yükselirken, Fes kentinin simgelerinden olan Endülüs Camii de kentteki iki ilim, irfan ve ibadet merkezlerinden biri olmaya devam ediyor.

Ünü bin yılı aşkındır kesintisiz eğitim veren en eski üniversite olarak dünyaya yayılan Karaviyyîn Üniversitesi’nin kurucusu Fatıma el-Fihrî’nin kız kardeşi Meryem tarafından inşa edilen Endülüs Camii, Fas’ın eski başkentlerinden Fes’in sembol yapılarından biri.

Endülüs Camii, Fes’in Endülüs mahallesinde Meryem el-Fihrî tarafından 859-860 yıllarında inşa ettirildi.
Endülüs Camii, Fes’in Endülüs mahallesinde Meryem el-Fihrî tarafından 859-860 yıllarında inşa ettirildi.

İki kız kardeşin mirası

Fatıma ile Meryem el-Fihrî kardeşlerin hikâyeleri, fakih olan babaları Muhammed Bin Abdullah el-Fihrî’nin Tunus’taki Kayrevan kentinden Fas’ın Fes kentine göç etmesiyle başlıyor.

  • Bir taraftan Endülüs’ten gelenlerin yaşadığı Endülüs, diğer tarafta Kayrevan’dan gelenlerin yaşadığı Kayrevan mahalleleriyle bir kültür mozaiğine dönüşen Fes, Fatıma ile Meryem’in imzalarıyla tüm dünyaya adını duyuruyor.

Fatıma ile Meryem, babaları fıkıh âlimi Muhammed el-Fihrî’den kalan serveti, babalarının misyonuna uygun bir şekilde ilim ve irfan yolunda harcamayı seçerek, bu mirasın çağlara ulaşmasını sağladı.

İki kız kardeş 859-860 yıllarında Fes’in Kayrevan mahallesinde Karaviyyîn Camii’ni ve Endülüs mahallesinde Endülüs Camii’ni inşa ettirdi.
İlginizi çekebilirDünyanın ilk üniversitesi: Karaviyyîn Camii
Karaviyyîn Camii, zaman içerisinde bölgenin ilim merkezi haline gelmesiyle üniversiteye dönüşürken, Endülüs Camii, cami olma özelliğini korumaya devam etti.
Karaviyyîn Camii, zaman içerisinde bölgenin ilim merkezi haline gelmesiyle üniversiteye dönüşürken, Endülüs Camii, cami olma özelliğini korumaya devam etti.

Kayrevan mahallesinde bulunan Şurefa Camii'nin cemaate yeterli gelmemesi üzerine, daha büyük bir cami olarak inşa edilen Karaviyyîn Camii, zaman içerisinde bölgenin ilim merkezi haline gelmesiyle üniversiteye dönüşürken, Endülüs Camii, cami olma özelliğini korudu.


İdrîsîler döneminde inşa edildi

Fes şehrinin cadde ve sokaklarının simetrisiyle uyumu ve ahenkli mimarisiyle antik kentin kalbi gibi dimdik duran Endülüs Camii, bir başyapıt olarak kabul ediliyor.
Fes şehrinin cadde ve sokaklarının simetrisiyle uyumu ve ahenkli mimarisiyle antik kentin kalbi gibi dimdik duran Endülüs Camii, bir başyapıt olarak kabul ediliyor.

Fas’ın ilk kurucu devletlerinden olan İdrîsîler döneminde inşa edilen Endülüs Camii, geçen yüzyıllar boyunca yaşanan tüm iklimsel ve politik dalgalanmalara rağmen ayakta kalmaya devam ediyor.

Endülüslülerden bir grubun çevresinde yaşaması ve inşaat masraflarına katkıda bulunması nedeniyle bu adla anılagelen Endülüs Camii, Fas'ın en ünlü camilerinden biri olan ve daha sonra üniversiteye dönüşen Karaviyyîn Camii ile aynı tarzda tasarlanmış ve o dönemlerde Fes camilerinde yaygın olan sistemle inşa edilmiş.

Cami; yazıtları, namaz kılınan alanın tavanının süsleyen çizimler ve vitraylarıyla göz dolduruyor. Ayrıca tavandan sarkan bakır avizesi ve perforajlarıyla da görülmeye değer.

İlginizi çekebilirFas'a özgü bir yönetim sistemi: Mahzen

İbn Nahvî olarak bilinen ünlü edip Yusuf Bin Muhammed et-Tevzeri gibi birçok ilim ehlinin yolu, Endülüs Camii’ndeki ilim halkalarından geçti.
İbn Nahvî olarak bilinen ünlü edip Yusuf Bin Muhammed et-Tevzeri gibi birçok ilim ehlinin yolu, Endülüs Camii’ndeki ilim halkalarından geçti.

Para ve bilimin buluşması

Fatıma ile Meryem el-Fihrî kardeşler, Kayrevan’dan Fes’e uzanan para ile bilimin buluşmasının eşsiz bir düşünce ile ölümsüz bilim ve sanat eserlerinin ortaya çıkışının nadide örneklerini teşkil ediyor.

Karaviyyîn Üniversitesi ile Endülüs Camii tarih boyunca birçok tarihçi, düşünür, filozof, doktor, uzman, araştırmacı, alim ve hukukçuya ev sahipliği yaptı.

İlginizi çekebilirKız kardeşlerin rengârenk hatırası
Meryem el-Fihri tarafından inşa ettirilen Endülüs Camii’nde İdrîsîler, Muvahhidûn ve Merinîler döneminde birçok genişletme çalışmaları yapıldı. Cami, günümüzde de Fas Kralı 6. Muhammed’in talimatıyla iki defa restorasyondan geçirildi.
Meryem el-Fihri tarafından inşa ettirilen Endülüs Camii’nde İdrîsîler, Muvahhidûn ve Merinîler döneminde birçok genişletme çalışmaları yapıldı. Cami, günümüzde de Fas Kralı 6. Muhammed’in talimatıyla iki defa restorasyondan geçirildi.
  • UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi'nde dünyanın en eski üniversitesi olarak yer alan Karaviyyîn Üniversitesi'nde eğitim sistemi ve usulü bin yılı aşkın bir süredir zaman zaman değişikliğe uğrasa da kesintisiz devam ediyor.

Endülüs Camii de, adeta Karaviyyîn’in kardeşi olarak Fes kentindeki İslâm medeniyetinin, mimari sanatının ve görkeminin şahidi bir mabet olarak, Müslümanlarla dolup taşıyor.