Parmak Isırtır: Premier Lig'de VAR nasıl kullanılacak?

Cüneyt Çakır, Şampiyonlar Ligi'nde Tottenham ile Manchester City arasında oynanan maçta ilgili pozisyonu VAR monitöründe izliyor.
Cüneyt Çakır, Şampiyonlar Ligi'nde Tottenham ile Manchester City arasında oynanan maçta ilgili pozisyonu VAR monitöründe izliyor.

● İngiltere Premier Lig, 9 Ağustos itibariyle VAR sistemini kullanmaya başlayacak ve sezonun tamamında toplamda 380 maçta Video Yardımcı Hakem sistemine başvurulacak.

● Lig yönetimi, zaman kaybının önüne geçmek ve VAR'a duyulan güveni arttırmak adına diğer liglerde ya da turnuvalarda kullanılmayan bir dizi yeni kural belirledi.

● Premier Lig'de VAR incelemesi neticesine değişen kararların gerekçeleriyle birlikte stadyumdaki dev ekrana yansıtılarak taraftarlar en sağlıklı şekilde bilgilendirilecek.

● VAR hakemleri, ilgili pozisyonu 3 kez normal hızında, 3 kez ise yavaşlatılmış şekilde olmak üzere toplamda yalnızca 6 kez tekrar izleme hakkına sahip olacak.

● Orta hakem, ilgili pozisyon hakkında VAR hakemiyle kulaklık vasıtasıyla uzlaşması halinde monitöre gitmeden kararını değiştirebilecek. Bunun da ortalama 90 saniye tasarruf sağlayacağı saptandı.

İngiltere Premier Lig'de önümüzdeki sezondan itibaren kullanılacak Video Yardımcı Hakem sisteminin kuralları netleşiyor. Lig yönetimi, 380 karşılaşmanın tamamında uygulanacak olan sistemin daha sağlıklı ve anlaşılır çalışması için kendi özgü bazı kurallar belirledi.

Premier Lig yönetimi, özellikle iki konunun üzerinde duruyor; zaman kaybının önüne geçmek ve kararlarla ilgili taraftarları doğru bilgilendirerek VAR'a duyulan güveni maksimize etmek. Bu doğrultuda VAR'ın otoritesini tartışmaya kapalı hale getirmek isteyen İngilizler, diğer tüm turnuvalar ve liglerden farklı bir yol izleyecek.

  • Premier Lig'de VAR hangi pozisyonlara bakacak?
  • ● Goller

  • ● Penaltılar

  • Direkt kırmızı kartlar

  • ● Yanlış oyuncuya verilen kartlar

  • Premier Lig'deVAR hangi pozisyonlara bakmayacak?
  • ● Sarı kartlar ve çift sarıdan kırmızı kartlar

  • ● Akan oyundaki sıradan ve potansiyel fauller

  • ● Korner ve taçlar

Karar süresi ortalama 1 dakika

Premier Lig'de uygulanacak olan VAR sisteminin en büyük farklılıklarından biri, pozisyonlar hakkında nihai karara varılması için hakemlere verilen süre. VAR hakemleri, ilgili pozisyonu 3 kez normal hızda,3 kez de slow motion olmak üzere toplamda yalnızca 6 kez izleme hakkına sahipler.

İlgili pozisyonu izleme sayısını esnetme opsiyonu olmayan VAR hakemleri, 6 kez tekrar izledikten sonra vardıkları kararı orta hakeme iletmekle yükümlüler.

  • FIFA Kadınlar Dünya Kupası'nda bir kararın 29 kez tekrar izlendiği ortaya çıktı.

Pozisyonlar neden 6 kez izlenecek?

Bu noktada, Premier Lig takımlarının ortalama sevinç süresi baz alındı. Yapılan araştırmalara göre; bir Premier Lig takımının ortalama gol sevinci sayısı 62 saniye. Bir pozisyonu 6 kez tekrar izleme, karar verme ve orta hakemle iletişime geçme süreci de bu süreye denk geliyor. Özetle, Premier Lig'de önümüzdeki sezon VAR'a giden pozisyonlar ortalama 1 dakika içerisinde karara bağlanacak.

Örnek olarak incelenen 69 pozisyonda, tartışmalı gol hakkında nizami kararı verilmesinin ortalama 1 dakika sürdüğü belirlendi. Öte yandan aynı şekilde yine tartışmalı bir golün VAR incelemesi neticesinde iptal edilmesinin de 84 saniye sürdüğü saptandı.

Türkiye'de tam tersi uygulanıyor

Süper Lig'de VAR prosedürüne göre hakemler, ilgili pozisyonu VAR'da dilediği karar izleme olanağına sahip. İnceleme süreci ne olursa olsun, kararı hızla incelemek için herhangi bir zaman baskısı yok. Türkiye'de doğruluk, zamandan daha değerlidir ilkesine uyuluyor.

Orta hakem monitöre gitmek zorunda değil

Premier Lig yönetimi, zamandan tasarruf ederek oyunu soğutmamak adına hakemlere de bazı imtiyazlar getiriyor. Tartışmalı bir pozisyonda, orta hakemin monitöre gitme kararı tamamen kendi inisiyatifine bırakılmış durumda. Çünkü bu prosedürün her kararda ortalama 90 saniye gecikmeye sebep olduğu saptandı.

Orta hakem, ilgili pozisyon hakkında VAR hakemiyle kulaklık vasıtasıyla uzlaşması halinde monitöre gitmeden kararını değiştirebilecek. Yapılan araştırmalara göre; orta hakemin monitöre gitmeden kararını doğrudan değiştirebilme esnekliği 90 saniyelik tasarruf sağlayacak.

Stadyumdaki taraftara bilgi verilecek

Premier Lig yönetimi, VAR incelemesi neticesinde değişen kararlar hakkında stadyumdaki taraftarları doğru bilgilendirmek adına da önemli bir adım atıyor. Orta hakemin verdiği karar, VAR incelemesi neticesinde değişirse, stadyumdaki dev ekrandan pozisyonun tekrarı izletilecek ve kararın değiştirilme gerekçesi metin olarak yazılacak.

Statta dev ekran yoksa?

Old Trafford ve Anfield Road gibi dev ekranı olmayan statlarda ise kararın değişmesinin gerekçesi skorboarda metin olarak verilecek ve ayrıca aynı metin anons edilecek.

  • Premier Lig'de VAR odasında kimler olacak?
  • ● VAR hakemi

  • ● VAR yardımcı hakemi

  • ● Görüntü operatörü

VAR hakeminin görevi ne?

VAR hakemi, orta hakemin yardım istediği ilgili pozisyonu izleyerek yardımcı olabilecek bir görüş sunmakla görevli. Nihai karar yalnızca orta hakeme ait. VAR hakemi yalnızca tavsiye verebilir.

VAR yardımcı hakeminin görevi ne?

VAR yardımcı hakemi, sanılanın aksine VAR'da izlenen pozisyonları değerlendirirken VAR hakemine yardımcı olmakla görevli değil. VAR yardımcı hakemi; VAR hakemi, VAR'da ilgili pozisyonun incelemesini yaparken devam eden oyunu takip etmekle görevli.

Görüntü operatörünün görevi ne?

VAR odasında bulunan üçüncü yetkili olan Görünrü Operatörü, karar verme mekanizmasının bir parçası değil. Yalnızca incelenen pozisyonun teknik açıdan daha sağlıklı izlenebilmesi için ileri-geri alma, yakınlaştırma, açı değiştirme ve yavaşlatma gibi görevlerden sorumlu.