İlim, ehline verildiğinde bereket; ehil olmayana verildiğinde fesattır. Bu yüzden bilginin kıymetini bilmek, onu doğru ellerde muhafaza etmek insanın en büyük sorumluluklarından biridir. Hayatta küçümsediğimiz nice şey, kıyamet gününde terazimizi ağırlaştıracak birer hazine olabilir. İyiliği, küçücük de olsa ertelememek, kötülüğü de küçümsememek gerekir. Zira fesada uğramış…

İnsan, başkasının acısına daima kelimeler bulur; teselli eder, anlatır, yorumlar. Ama kendi acısının ortasında, kelimeler bir bir boğazına dizilir. Sınanmamış acılar üzerine büyük cümleler kurarız; sınandığımızda ise sessizlikten başka bir dil tanımayız. Belki de bu yüzden en derin acılar dilsizdir. Çığlık atmaz, haykırmaz, sadece insanın içinde yankılanır. Bülbül gibi şakıyan diller, ateşe dokun…

Bazen en büyük sessizlikler en derin çığlıklardır. İnsan anlatmak istese de bulamaz bazen kelimeleri; ne içinin sancısını, ne yüreğinin ağırlığını taşıyacak bir cümle gelir aklına. Dil susar, gözler konuşur. Suskunluk, çoğu zaman kaçış değil, bir arayıştır; kendine dönmenin, kalbinle yüzleşmenin ilk durağıdır. Çünkü bazı yaralar ancak kendi içinde, sessizliğin o karanlık ve derin odasında iyileşi…

Kalbimizi yoran her şeyden uzaklaştıkça, aslında bize iyi gelen şeylere daha çok yaklaşırız. İnsanın huzuru, gürültüden değil, dinginlikten doğar. Kendimize verdiğimiz sözleri tutmak, dünyanın en çetin mücadelesidir; çünkü insan, başkasına değil önce kendine yenilir ya da kendine karşı kazanır. Hayatla kavga etmeyi bıraktığında, dünyanın yükü hafifler; direndiğin yerde yorgunluk, teslim olduğun yerde huzur saklıdır. Yanlış yerlerde doğru kalmaya çalışmak, insanın…

Bazı şeyler vardır ki yalnızca içtiğin kahvenin tadında değil, onun ardındaki hikâyede de gizlidir. Dünyanın dört bir yanında moda haline getirilen zincirler, kahveyi bir kültürden koparıp nefsin oyuncağına dönüştürüyor. Samed Karataş, Eylül sayımızdaki yazısında bunu hatırlatıyor: Nefse cazip gelen şeylerin çoğu, Yahudilerin kuşatması altında. Bankadan aldığın borç, cebindeki kart, içtiğin kahve… Her yerde aynı mabedin gölgesi. İnsan bazen, “Neden onların taklidine …

Ferîdüddin Attâr'ın bu sözü, hakikatin iki yönünü işaret eder: Bir yandan apaçık, göz önünde ve her varlıkta izleri görülen; öte yandan derin bir sır gibi gizlenmiş, yalnızca kalbin safiyetiyle kavranabilen. İnsan bazen hakikati gözünün önünde görür de fark edemez; çünkü gözün gördüğünü kalp tasdik etmezse, anlam perdelenir. Oysa hakikat, canın tam ortasındadır ama candan münezzehtir; insanın eline geçmez, sahiplenilmez, yalnızca şahit olunur. Aşk da böyledir…

İnsanın yolculuğu aslında kendi içine dönmekle başlar. Başkalarının haline bakarak yüreğini yoran, kendini ilgilendirmeyen şeylere karışarak vaktini ziyan eden ve her sözü dillendirmek için acele eden bir insan, hem huzurunu hem de hikmetini yitirir. Oysa rahatın yarısı başkalarının yükünü sırtına almamaktadır. Edebin yarısı, kendini ilgilendirmeyene dokunmamaktadır. Hikmetin yarısıysa susmayı bilmektir. İnsan susarak düşünmeyi, düşünerek tartmayı ve tartarak a…

İnsan kalabalığı, çoğu zaman hakikatin ve güzelliğin en büyük düşmanı olmuştur. Çünkü insanoğlu, kendisine ait olmayanı kıskanır, anlayamadığını küçümser, kavrayamadığını ise bozup yok etmek ister. Oysa gerçek bir aşk, en çok sessizlikte büyür; gözlerden uzak, gönüllerde gizli kaldığında olgunlaşır. Paylaşıldıkça değil, korunup saklandıkça derinleşir. Halil Cibran'ın dediği gibi, “insanlar güzel şeyleri mahveder.” bu cümle kısmen doğrudur çünkü güzelliği taşımak, herke…

İnsanı en çok yoran, dış dünyanın darbeleri değil, kendi içindeki yankılarıdır. Düşmanın sözü unutulur, yabancının bakışı silinir; fakat insanın kendi zihninde kurduğu cümleler, kendi kalbine sapladığı şüpheler kolayca kaybolmaz. Herkesin içinde, zaman zaman karşısına çıkan bir düşman vardır: kendi benliği. O benlik, pişmanlıklarla, keşkelerle, suçlamalarla insanı içten içe kemirir. Oysa hayatın en büyük mücadelesi, dışarıya değil, içeriye karşı verilen savaştır. İnsan …

İnsanın hayat yolculuğunda pusulalar çoğu zaman şaşar, akıl binbir ihtimalin ağırlığı altında tereddüt eder. Fakat kalbin yönü asla şaşmaz. Çünkü kalp, hakikatin kokusunu uzaktan tanır; ruhun özlemini, menzile duyulan iştiyakı bilir. Bu yüzden kalbin gösterdiği yöne gitmek, aslında insanın kendi özüne doğru koşmasıdır. Dağların, bozkırların ve yolların dili vardır; fakat onları duyan kalptir. Bazen hesapların, ihtimallerin ve tereddütlerin gölgesinde kalırsın; işte o an …

Bu söz, hikmetin adresini işaret eder: Her söz, her kulakta yankılanmaz. Bazı hakikatler vardır ki, ona hazır olmayan kalpte sadece inkâr doğurur. Körün önünde göze dair sırlardan bahsetmek nasıl anlamsızsa, kalbi kapalı olanın önünde hakikati anlatmak da öyledir. Zira söz, muhatabını bulduğu zaman meyve verir. Hakikat, gönül ehline söylenmeli, sırlar sabırla korunmalı, hikmet ehline teslim edilmelidir. Çünkü bazen susmak, söylemekten daha çok anlatır. Rûmî'ni…

Hayat, sadece varacağımız hedeflerden ibaret değildir; yolun kendisi de en az menzil kadar anlam taşır. İnsan çoğu zaman gözünü diktiği noktayı düşünür, ama yol boyunca karşısına çıkan güzellikleri, küçük sevinçleri, içinden geçtiği imtihanları görmezden gelir. Oysa büyüten, sadece varılan yer değil, yürürken yaşananlardır. Yolculuk, insana sabrı, sevinci, dostluğu, direnci ve şükrü öğretir. Fakat insanlar senin yolculuğunu dışarıdan bakarak kolay sanabilir. Onlar yal…

Asıl hakikat, suya girdiğinde, yüzeye tutunduğunda, dalgalarla mücadele ettiğinde öğrenilir. Teoriler, sayfalar, cümleler yalnızca zihni hazırlar; fakat hayatın kendisi, adımını attığında sana hakikati öğretir. Çünkü insan, yaşamadığı şeyi bilmez. Bilgiyle donanabilirsin ama dalgaların sertliğini, soğuğun tenine işleyişini, nefesinin kesilişini, yeniden nefes almanın kıymetini ancak yüzdüğünde öğrenirsin. Hayat da böyledir: Sadece okumakla, düşünmekle, konuşmakla olmaz; ya…

Gözyaşının izi toprağa düşer ama göğe yükselen bir dua, bir ah olarak yankılanır. İncitilenin, hor görülenin, haksızlığa uğrayanın sesi asla kaybolmaz; yolunu bulur, sahibini arar. Zaman uzasa, mekân değişse de hakikat değişmez: Mazlumun ahı, zalimin yakasına yapışır. Çünkü kâinat, adaletsizliğe sessiz kalmaz; insana değerini veren de, onu koruyan da bu büyük denge yasasıdır. Neşet Ertaş'ın sazından dökülen her tel gibi, kalplerin sızısı da bir gün sahibini bulur. Ve …

Senin eksiklik sandıkların, aslında seni koruyan lütuflardır. Zira insan, çoğu zaman sahip olamadıklarının ardındaki hikmeti göremez. Bugün içini yakan bir “olmadı”, yarın sana “iyi ki olmamış” dedirtecek kadar büyük bir rahmettir. Eksiklik, aslında fazlalığın yükünden korunmandır; seni yanlış yollara sürükleyecek ihtimallerden uzak tutan görünmez bir merhamettir. Hayat, çoğu zaman sana vererek değil, vermeyerek verir. Kabul edilmeyen bir dua, ertelenen bir istek, …

Bir hikâyeyi unutulmaz kılan çoğu zaman onun başlangıcı değil, bitişidir. Çünkü son cümle, geriye dönüp baktığımızda bütün yolculuğu anlamlandıran, bazen bir teselli, bazen de bir yara gibi zihnimizde kalandır. Hayat da böyledir; her birimiz kendi hikâyemizi yazıyoruz ve farkında olsak da olmasak da, o hikâyenin son cümlesine doğru yürüyoruz. Kimimiz mutlulukla bitirmek ister, kimimiz hüzünle; kimimiz bir sır bırakır ardında, kimimizse bütün hayatını tek bir cümlede …

Hayat, bazen elimizden kayanlarla değil, kalmaya niyet edenlerle şekillenir. Çünkü senin olan, bir şekilde seni bulur. Nasip dediğimiz şey, yalnızca kavuşmak değil; bazen kavuşamamakla da sınanır. Gidenin ardında koşmak, kalanı görmemize engel olur. Yol, aslında kalana açılır. İnsan çoğu kez, sanmanın ve varsaymanın yüküyle yıpranır; oysa hakikat, yanı başında sakince bekler. Ve bil ki, vazgeçmek bazen zayıflık değil, en büyük cesarettir. Her bırakış, bir başka…

Dava yolunda yürüyen, adımlarını hesapla değil imanla atar. Çünkü tereddüt, insanı yerinde saydırır; şüphe, ayağı zincire vurur. Hakikat uğruna yürüyen için yol uzun da olsa net, taşlı da olsa berraktır. Davaya adanmış bir kalp bilir ki asıl zafer, ilk adımı atmaktan geçer. Bugün “yarın” diyen, yarın “keşke” demeye mahkûmdur. Oysa dava, beklemeyi değil, basıp yürümeyi emreder. Necip Fazıl'ın dediği gibi: “Yürüyeceğim de, bas ve yürü!” Zira dava, kararsızlara değil, s…