Ercan Kesal: İnsan ruhunun en iyi sınandığı yer politikadır
Uzak filmiyle başladığı sinemakariyerine, senaristliği de ekleyerekÜç Maymun ve Bir ZamanlarAnadolu'da ile devam eden, Vavien,Saç, Yozgat Blues, Ben O Değilim,Görülmüştür ve Kelebekler baştaolmak üzere oynadığı tüm filmlerdeakıllara kazınan performanslara imzaatan Ercan Kesal; oyunculuğununyanı sıra yazarlığı ile de sıkı birokuyucu kitlesine sahip. Ercan Kesalile katıldığı festivallerden ödülledönen, ilk uzun metrajlı filmi NasipseAdayız’ı ve jüri başkanlığını üstlendiği57. Antalya Altın Portakal FilmFestivali’ni konuştuk.
Merhaba Ercan Bey, öncelikle Antalya’dan başlamak istiyorum. Nasıl bir hafta geçirdiniz festivalde?
Film seyrederek geçti. Her gün 2 film ve arkasından değerlendirme yaptık. Röportaj ve diğer görüşmelerin de olduğu yoğun bir haftaydı.
Festival başkanı olmak nasıl bir sorumluluktu? Filmleri değerlendirirken kriterleriniz neydi?
Başkanlığın özel bir anlamı yoktu benim için. Diğer arkadaşlarım ne kadar etkinse o kadar. Bütün jüriler özneldir. Sonuçta ilk kez aynı masa etrafında bir araya gelmiş beş kişi. Beğenilerinin ve değerlendirmelerinin farklı olacağı aşikâr. Bu yüzden filmleri seyretmeye başlamadan önce temel ilkemizi belirleyen bir toplantı yaptık. Şu filmi ya da bu filmi seçmek değil de cesareti, yeniliği ve tazeliği ödüllendirelim istedik.
Festivalin yıllar içindeki değişimi ve dönüşümünü nasıl değerlendirirsiniz?
Antalya Film Festivali önemli ve kıymetli bir etkinlik. Ama bizdeki tüm festivallerin benzer sorunlarına sahip. Geleneksellik ve kurumsallaşma. Yerel yönetimlerin günlük politikalarına bağımlı kalmayan, kendi hafızasını oluşturmuş, kalıcı ve objektif yöneticilerine sahip çıkabilen bir festival olmalı.
En iyi film olarak belirlediğiniz Hayaletler’i oybirliği ile mi seçtiniz?
Evet. Tüm kararlarımızı oybirliğiyle aldık. İçimizden bir kişi dahi itiraz ediyorsa bekledik tartıştık ikna olduk ya da ikna ettik. İçimiz rahat. Umarım jüri kararlarındaki tavrımız emsal teşkil eder.
Pandemi sürecine rağmen Antalya halkının hem yerli hem de yabancı filmlere ilgisi yoğundu. Sizin gözlemleriniz neler oldu festival boyunca?
Kurallara uyulduğu ve özen gösterildiği takdirde yapılmayacak bir etkinlik yok. Festival boyunca sık kullandığımız cesaret sıfatını yönetici arkadaşlarımız için de kullanmalıyız. Ahmet Boyacıoğlu da Başak Emre de cesur davrandılar.
Yönetmenliğini üstlendiğiniz Nasipse Adayız, 2015 yılında yazdığınız aynı adlı kitabınızdan uyarlama ve aynı zamanda yine yaşadıklarınıza dayanıyor. Belediye başkanlığına aday olmaya nasıl karar verdiniz ve size uygun olmadığını anladığınız an ne hissettiniz?
Adaylık o güne kadar yaşadığım her şeyi temize çekmek gibi bir şeydi benim için. Sanki yapıp ettiğim her şeyi bir yere toplayacak oradan hayatıma yeni ve taze bir yol açacaktım. Yanılmışım. Fark ettiğim ilk andan itibaren de geri dönmeye çalıştım ama beceremedim. İleriye gitmek geriye dönmekten kolaymış çünkü. Başıma gelenlerin iyi bir roman ve güçlü bir filme ilham olması belki en hayırlı sonuç oldu.
Filmde kahramanın siyasi kimliğinden ziyade yaşanan olaylara yoğunlaşıyor olmanızın temel nedeni neydi?
Sadece siyasi kimliği değil doktor olmasının ya da aday adaylığının da çok önemi yok.
Bir avukat da olabilirdi. Büyükçe bir ceza davasını mutlak kazanmak isteyen bir avukat mesela! Mesele kişinin bitmek bilmeyen iktidar talebi ve kendini bir türlü tanıyamadığı kör noktası...
Hem yönetmenlik hem de başrolde olmak nasıl bir deneyimdi? Zorlandığınızı hissettiğiniz anlar oldu mu?
Fiziksel olarak zorlandım. Film uzun plan sekanslardan oluştuğu için her seferinde hem oynayıp hem de seyrederek karar vermek yorucuydu.
Filmin ortalarına kadar karakteri "uygun biri değil" gibi görüyoruz. Onlardan biri gibi mi görünmeye çalışıyor yoksa aslında tam olarak onlardan biri mi?
Bir Arap atasözü vardır: Bir yerde 40 gün yaşarsanız ya onlardan biri olursunuz ya da oradan kovulursunuz!
Doktor Kemal bir yerden sonra kazanmak için makyavelist bir bakış açısına yöneliyor. Bu aslında politikanın özünü mü oluşturuyor?
Kuşkusuz... Bu yüzden insan ruhunun en iyi sınandığı, çıkmazlara girdiği, kendini tanıdığı ve kendine itiraz ettiği yer politikadır.
Yaşadığınız hikâyeler yazdıklarınızın da temel noktasını oluşturuyor. Bu anlamda pandemi süreci, insanlar uzakta olmak sizi nasıl etkiledi?
Eskiden beri kendi hâlinde okuyan yazan biriydim. Bu yüzden günlük hayatımda çok değişen bir şey olmadı. Ama ister istemez toplumsal panik ve depresyondan ben de nasiplendim.
Bu günlerde gündeminizde neler var? Yeni bir kitap mı, oymamaya hazırlandığınız bir rol ya da çekmeyi hayal ettiğiniz bir film var mı?
Kitap ve yeni filmin senaryo hazırlıkları devam ediyor. 2021’de sette olmak istiyorum.
Başucu kitabınız, size her seferinde yeni şeyler öğreten kitap hangisi?
Tarkovski’nin Mühürlenmiş Zaman kitabı.
Pandemi öncesi alışkanlarınıza dair en çok neyi özlüyorsunuz?
Korkmadan dokunmayı ve kucaklaşmayı.